محبوبه حاجی عباسی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی
رضا توکل افشاری - استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علیرضا عباسی - دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

سویا یک لگوم با ازرش است که اهمیت چندگانه در صنایع غذایی، دامپروری و دارویی دارد. یکی از مشکلات تولید سویا زوال بذر و عدم دسترسی به بنیه بالا در زمان کشت می باشد. به منظور تعیین اثر اسید سالیسیلیک بر بهبود زوال بذر سویا تحقیقی در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل بذر زوال نیافته و بذور زوال یافته طبیعی (نگهداری شده در دمای 25 درجه سانتی گراد به مدت 5 سال) که به مدت 14 ساعت تحت تاثیر غلظت های 0، 0/1، 0/5 و 0/9 میلی مولار اسید سالیسیلیک قرار گرفته بودند، بذوری که تحت شرایط پیری تسریع شده (در دمای 41 درجه سانتی گراد به مدت 24، 48 و 72 ساعت) قرار گرفته بودند و سپس غلظت های 0، 0/1، 0/5 و 0/9 میلی مولار اسید سالیسیلیک (به مدت 14 ساعت) بر آن ها اعمال شده بود، بذوری که ابتدا تحت تاثیر غلظت های 0، 0/1، 0/5 و 0/9 میلی مولار (به مدت 14 ساعت) اسید سالیسیلیک قرار داده شده بودند و سپس تحت شرایط پیری تسریع شده به مدت 24، 48 و 72 ساعت قرار گرفته بودند، می باشند. درصد و سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه 1 و 2 و هدایت الکتریکی اندازه گیری شد، نتایج نشان داد که در صورتی که اسید سالیسیلیک قبل از پیری استفاده شود موثرتر از هنگامی است که بعد از پیری استفاده شود. غلظت 0/5 میلی مولار بیشترین اثر مثبت را بر شاخص های جوانه زنی داشت ولی غلظت 0/9 میلی مولار بر شاخص های جوانه زنی اثر بازدارنده داشت. اسید سالیسیلیک سبب بهبود زوال (هدایت الکتریکی) شد و غلظت های 0/5 و 0/9 میلی مولار اثر مشابهی را بر هدایت الکتریکی داشتند.

پیری تسریع شده، سویا، زوال بذر