محمد اللهی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
محمد علی ابوطالبیان - استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

به منظور بررسی اثر پرایمینگ مزرعه ای بذر و دو کود زیستی بر خصوصیات سبز شدن و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) آزمایشی فاکتوریل بصورت بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در همدان طی سال زراعی 1392 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کود فسفات ( 0 ، 50 و 100 درصد از مقدار توصیه شده)، کود زیستی (مایکورایز، بارور 2، مصرف توام، عدم مصرف) و پرایمینگ (پرایم و عدم پرایم) بودند. نتایج نشان داد پرایم کردن درصد سبز شدن را 7/7 و سرعت سبز شدن را در تلفیق با مایکورایز و مصرف 100 درصد کود فسفات توصیه شده 20/7 درصد نسبت به بذور پرایم نشده در حالت عدم مصرف فسفات و کود زیستی افزایش داد. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک و دانه به ترتیب 849 و 303 گرم در متر مربع بود که از بذور پرایم شده و کاربرد توام کودهای زیستی به ترتیب با مصرف 100 و 50 درصد فسفات بدست آمد که نسبت به شاهدهای خود در آن سطح کودی به ترتیب 146 و 250 درصد بیشتر بودند. در این مطالعه بیشترین شاخص برداشت از تیمار پرایم شده و کاربرد توام دو کود زیستی با مصرف 50 درصد فسفات بدست آمد.

بارور، سبز شدن، عملکرد، مایکورایز