محمدرضا جزایری نوش آبادی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
صمد مبصر - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
مریم نجفیان - کارشناس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

افزایش عملکرد محصولات زراعی در واحد سطح عمدتاً متکی به اصلاح ارقام جدید وتولید محصول با کیفیت بالا میباشد. در طول 70 سال بهنژادی غلات در ایران تا کنون بیش از 30 رقم جو معرفی گردیده است که هم اکنون بیش از نیمی از آنها کشت میگردند. با توجه به نیاز زارعین به بذر ارقام اصلاح شده، اهمیت تولید این نهاده با کیفیت بالا به خصوص در طبقات بذر مادری و گواهی شده مشخص میگردد و کم توجهی در این مسیر باعث ایجاد اختلاط ژنتیکی و فیزیکی شده و در نهایت باعث کاهش محصول و کیفیت آن خواهد شد. یکی از ارکان مهم چرخه تولید بذر شناخت صحیح ارقام متعدد جو و تشخیص اختلاط آنها در مراحل مختلف رشد توسط کارشناسان میباشد. تهیه شناسنامه (دیسکریپتور) برای هر رقم این تشخیص را بسیار آسان مینماید. شناسنامه شامل صفات مرفولوژیکی است که کنترل آنها کاملا ژنتیکی بوده و یا به میزان بسیار کمی تحت تاثیر محیط قرار میگیرند، بنابراین این خصوصیات برای هر رقم به صورت انحصاری بروز مییابد و به عنوان کلید شناسایی آن رقم مورد استفاده قرار میگیرد. بر این اساس شناسایی 27 رقم جو با استفاده از 28 صفت مورفولوژیک موجود در دستورالعمل ملی آزمونهای تمایز، یکنواختی و پایداری جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار صورت پذیرفت. تمامی ارقام با گروهبندی و مقایسه بر اساس صفات کیفی از یکدیگر متمایز گردیدند و برای هر رقم شناسنامه جداگانهای تهیه شد . تجزیه واریانس صفات کمی تفاوت معنیداری را در سطح 1% بین تمام ارقام نشان داد. مقایسه میانگین صفات کمی با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنیدار نیز ارقام مشابه را از هم تفکیک نمود.

جو، شناسنامه (دیسکریپتور)، صفات مرفولوژیک