جلال حامدی قولقاسم - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد
بهزاد صادق زاده، - استادیار و کارمند موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (مراغه)،
ناصر محبعلی پور - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد

به منظور بررسی ژنوتیپهای مختلف جو از نظر کارایی جذب فسفر در مناطق دیم در سال 1390 آزمایشی در موسسه تحقیقات دیم کشور (مراغه) به صورت مزرعهای و دو ست کودی (با مصرف کود فسفر و بدون مصرف کود فسفر) با طرح لاتیس مربع به اجرا در آمد. تجزیه واریانس صفات با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. مواد آزمایش 100 لاین جو زراعی مشتمل بر مواد بانک ژن، ارقام دیم اصلاح شده و ارقام محلی بود. از صفات فیزیولوژیک غلظت و محتوای فسفر در بوته و بذر اندازه گیری به عمل آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اختلاف آماری معنیداری بین ژنوتیپها برای صفات مورد مطالعه در هر دو ست از آزمایش وجود دارد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر فسفر روی همه صفات معنیدار بود. همچنین کارایی جذب فسفر نیز برای ژنوتیپها محاسبه و نتایج تجزیه واریانس معنیدار بدست آمد. دامنه تغییرات زیادی بین ژنوتیپها برای کارایی جذب فسفر وجود داشت و می توان از این شاخص برای بهبود کمبود فسفر در دیمزارها استفاده کرد.

تنوع ژنتیکی، غلظت فسفر، کارایی جذب فسفر، محتوای فسفر