بابک پیکرستان - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور میلاجرد
محمد رئیسی - دانشجوی علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
حمید مدنی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
فرهاد فرح وش - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

اشعه فرابنفش انرژی قادر به اخلال در سنتز پروتئین وقند در گیاهان است. اشعه ماورای بنفش به سه باند تقسیم می شود که شامل ماوراء بنفش A (320-390 نانومتر) ماوراء بنفش B (280-320 نانومتر) و ماوراء بنفش C (254-280 نانومتر) می باشد. مطالعات مختلف نشان است که افزایش تابش ماوراء بنفش B می تواند اثرات زیان آوری بر فرایندهای فیزیولوژیکی و رشد کلی در بعضی از گیاهان داشته باشد.در این تحقیق که بمنظور بررسی اثرات طول موج های اشعه فرابنفش بعنوان پارامتری متاثر از تخریب لایه اوزن صورت گرفت طرحی در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در آزمایشگاه دانشگاه پیام نور میلاجرد در استان مرکزی بر روی دو رقم لوبیا رقم درخشان و رقم صیاد تحت تابش با 220 تا 400 نانومتر اشعه ماوراء بنفش در انکوباتور به مدت 8 روز در 25±درجه سانتی گراد انجام شد.پارامترهای مورد ارزیابی شامل درصد جوانه زنی ، رشد (وزن نهال تازه، ریشه طول ساقه و نسبت آنها)، در برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی دانه ها و نرخ رشد جوانه با دوز تابش رابطه مستقیم دارد در حالی که بالعکس برای محتویات پروتئین، بطور معنی داری در رقم گرندی فلورا مقدار بیشتری مشاهده شد. بر طبق نتایج داده ها برای محتویات پروتئین، پیشنهاد شد که دوز تابش باید در لوبیا رقم درخشان زیر 300 نانومتر ماوراء بنفش و همچنین در لوبیا رقم صیاد زیر 280 نانومتر ماوراء بنفش نباشد زیرا در محدوده 220 تا 300 در لوبیا رقم درخشان و 220 تا 280 نانومتر در لوبیا رقم صیاد تفاوت معنی داری با تیمار شاهد در سطح 1% مشاهده شد. . در لوبیا رقم درخشان 320 تا 400 نانومتر دوز تابش ماوراء بنفش بطور غیرمعنی دار محتویات پروتئین را تحت تاثیر قرار داد.

تابش فرابنفش، جوانه زنی بذر، رقم درخشان، رقم صیاد ، محتوای پروتئین