هدی جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمید نجفی زرینی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
احمدرضا بلندی - دانشجوی دکتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
هادی درزی رامندی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی طرق- مشهد

یکی از کاربردهای مهم تکنیکهای مولکولی بررسی و برآورد سطح تنوع ژنتیکی در ژرمپلاسمها و جمعیتها، برای استفاده مطلوب از آنها در به نژادی و مدیریت حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهان میباشد. به این منظور تنوع و ارتباط ژنتیکی 25 نمونه از زعفرانهای زراعی و وحشی شامل گونه ها ی C. haussknechii ،C. cansellatuse ،C. speciosus ،C. sativus و C. michelsonii با استفاده از چند نشانگر ISSR مورد بررسی قرار گرفت. از تعداد 87 مکان ژنی که توسط 7 آغازگر ISSR تکثیر شد تعداد 78 مکان چندشکل (87/3 درصد) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع ژنتیکی بین جمعیتها و درون جمعیتها معنیدار است. بر اساس این تجزیه سهم تنوع ژنتیکی بین جمعیتها با استفاده از نشانگر ISSR، ا 36 درصد برآورد گردید . مقاد یر محتو ای اطلاعات چندشکل (PIC) محاسبه شده از 0/220 تا 0/341 بین آغازگرها متفاوت بود. نتایج حاصل نشان داد که در بین و درون گونه ها ی زعفران تنوع زیادی وجود دارد که میتوان از آن در برنامه های به نژادی این گیاه با ارزش استفاده کرد.

زعفران، تنوع ژنتیکی، تجزیه واریانس مولکولی، محتوای اطلاعات چندشکل و نشانگر ISSR