سعید محمودان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی اکولوژیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
بهنام کامکار - دانشیار گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
امید عبدی - کارشناس ارشد GIS اداره منابع طبیعی استان گلستان
ناصر باقرانی - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

این پژوهش با هدف تهیه نقشه تناسب دمایی اراضی زراعی استان گلستان به منظور کشت گندم پاییزه با استفاده از GIS انجام گرفت. به این منظور از داده های هواشناسی بلند مدت ایستگاههای هواشناسی سینوپتیک استانهای گلستان، سمنان، خراسان شمالی و مازندران استفاده شد. پس از اطمینان از نرمال بودن داده ها، با استفاده از روش میانیابی کریجینگ جهانی لایه های دماهای اصلی برای هر ماه طی فصل رشد گندم منطقه تهیه شد. نقشه نهایی دماهای اصلی از میانگین لایه های ماهانه بدست آمد. با رویهم گذاری نقشه های دماهای اصلی، نقشه تناسب دمایی برای کشت گندم پاییزه تهیه شد. نتایج میانیابی نشان داد، نمیتوان مدلی را به عنوان برترین مدل برای میانیابی دمای تمام ماهها معرفی نمود و باید در میان یابی دمای هر ماه، تمامی مدلها مورد بررسی قرار گرفته و میانیابی براساس برترین مدل انجام گیرد. همچنین نتایج نشانداد که استان گلستان از دیدگاه دمای بیشینه برای کشت گندم پاییزه محدودیت ندارد. نتایج رویهم گذاری نقشه های دماهای اصلی نشانداد که 694552 هکتار از اراضی زراعی استان گلستان (معادل 94 درصد مساحت اراضی زراعی) در کلاس نسبتاً مناسب قرار دارد و دما از عوامل محدود کننده اصلی تولید و عملکرد گندم نبوده و لازم است سایر عوامل مؤثر بر تولید و عملکرد گندم مورد مطالعه قرار گیرند.

پهنه بندی ، کریجینگ، درونیابی، گرگان، میانیابی