فرانک روزبه - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر-کرج
ابولفضل تیموری - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهران
داریوش داودی - عضو هیئت علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران-کرج
محمدعلی ابراهیمی - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران

فرآیند تشکیل نانوساختارهای بیولوژیکی فرآیندی از پایین به بالا، تحت کنترل ژنتیکی و غیرتصادفی است. بنابراین انتظار می رود که با توجه به تنوع ژنتیکی موجود بین ارقام و لاین های مختلف، این الگوی خاص در سطح مولکولی نیز بین ارقام و لاین ها متفاوت باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی همبستگی نانو ساختارهای سطحی جنین بذری ارقام مختلف چغندر قند و صفات فیزیولوژیکی مرحله جوانه زنی بذر بود. سطح درونی و بیرونی تستا در 10 رقم چغندر قند با میکروسکوپ نیروی اتمی مورد بررسی و شاخص های جوانه زنی و سایر صفات فیزیولوژیک مرحله جوانه زنی بذور نیز مورد اندازه گیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که امکان تصویربرداری با میکروسکوپ نیروی اتمی برای برخی نمونه های بذری چغندرقند وجود دارد. تجزیه واریانس صفات مربوط به جوانه زنی بذور ارقام متفاوت نیز نشان داد که اختلاف آنها در سطح یک درصد معنی دار است. صفت تعداد جوانه های غیرنرمال با صفت اصطکاک سطح درونی و سطح بیرونی پوسته داخلی جنین به ترتیب با احتمال 95 و 99 درصد همبستگی آماری و معنی دار داشت. صفت وزن خشک تک جوانه نیز با صفت الاستیسیته سطح درونی پوسته داخلی جنین با احتمال 99 درصد همبستگی مثبت معنی داری نشان داد. در صورتی که مطالعات تکمیلی، تکرارپذیری این نتایج را تایید نمایند می توان این صفات را به عنوان نانومارکر گزینش برای صفات فیزیولوژیکی جوانه زنی در چغندرقند کاندید نمود.

چغندرقند، میکروسکوپ نیروی اتمی، نانوساختارهای جنینی، نانومارکر