خدیجه عزیز علی آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
محسن زواره - استادیار فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
عباس شهدی کومله - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور- رشت
محمد ربیعی - پژوهشگر موسسه تحقیقات برنج کشور - رشت

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه باقلا (Vicia faba L.) رقم برکت، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در مزرعه پژوهشی واقع در مؤسسه تحقیقات برنج کشور- رشت به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج مقدار نیتروژن خالص از منبع اوره (صفر ، 25، 50، 75 و 100 کیلوگرم در هکتار) و سه مقدار فسفر خالص از منبع سوپر فسفات تریپل (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تعداد غلاف و عملکرد دانه در واحد سطح تحت تاثیر مقدار کود نیتروژن وفسفر و برهمکنش آنها قرار گرفته اند در حالی که تیمارهای آزمایشی بر وزن صد دانه تعداد دانه در غلاف در متر مربع اثر معنی داری نداشتند. بیشترین تعداد غلاف در متر مربع در 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر (146/33) و کمترین آن در تیمار شاهد(98/66) به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه در 75 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر (4746/53 کیلوگرم در هکتار) و کمترین مقدار در تیمار 25 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و عدم مصرف کود فسفر (1965/53 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در کل، نتایج این آزمایش نشان داد که اثر بخشی کود نیتروژن بر تعداد غلاف و عملکرد دانه در واحد سطح با تغییر مقدار فسفر مورد استفاده تغییر می کند و لذا در توصیه های کودی باید به این برهمکنش توجه کرد. به علاوه، مقادیر قابل توصیه کود نیتروژن احتمالا کمتر از 100 کیلوگرم در هکتار خواهد بود.

اجزای عملکرد، باقلا، فسفر، کود شیمیایی، نیتروژن