بررسی تعاملات اجتماعی در بازارهای سنتی در مقایسه با مراکزخرید امروزی (نمونه موردی بازارهای شهر همدان)

تعامل اجتماعی به معنای ایجاد رابطه بین 2نفر یا بیشتر است که منجر به واکنشی میان انها میشود و این نوع واکنش برای هر دو نفر شناخته شده است.بنابراین روابط بدون معنا در زمره این تعریف قرار نمیگیرد.البته تعاریف دیگری نیزبرای تعاملات اجتماعی وجود دارد.به عنوان نمونه تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط می تواند یک موضوع فیزیکی یک نگاه یک مکالمه و ارتباط بین افراد باشد که خود مستلزم تعریف رویدادها و فعالیت های متناسب و در نتیجه نقشپذیری مردم در فضا و عضویت انها در گروه ها و شبکه های اجتماعی است. میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از پان فضا و حضور انسان در آن متناسب است.در واقع معماری و شهرسازی باید به جای افتراق و جدایی در پی افزایش تعاملات اجتماعی و همبستگی انسان ها باشد.اما آنچه امروزه در اغلب فضاهای شهری با آن روبرو هستیم کاهشروابط و مشارکت اجتماعی ساکنان در این فضاهاست.در این تحقیق با توجه به پایین بودن سطح تعاملات اجتماعی در این فضاها(بازارهای سنتی در مقابل مراکز خرید امروزی)به عنوان مساله اصلی تحقیق،سعی شده به دنبال راه حل مناسببرای این مساله از طریق شناسایی و ارزیابی مولفه های مختلف با استفاده از مطالعات میدانی و روش همبستگی باشیم.طبقه بندی مولفه های کیفی سازنده بازارهای سنتی و مراکز خرید امروزی و استخراج متغیرها(مولفه های کیفی سازنده بازارهای سنتی چون:کارایی،نفوذپذیری،فرهنگ،امنیت و خوانایی)ارزیابی و ارزش گذاری متغیرهای شخصیت دهنده بهمکان های مردمی و تاثیرگذار در تعاملات اجتماعی و در مقیاس محلی هدف اصلی این پژوهش است تا ازاین ظریق بتوان به تقویت و توسعه این فضاها به عنوان مجراها و کانال های در برگیرنده مکان ها و جنبه های اجتماعی قوی پرداخت.ازسوی دگیر طراحان محیط همواره با ابعاد مختلفی در طراحی فضاهای عمومی روبرو هستند و آنچه اهمیت پیدا میکند اینست که از میان انواع مولفه های تاثیرگذار بر تعاملات اجتماعی در بازارهای سنتی در مقابل مراکز خرید امروزی،کدامیک نقش مهمتری دارد. در واقع این مقاله با یک تحلیل چند متغیره از طریق راهبرد همبستگی و تحلیلمطالعات کمی و از طریق بازدید های منظم روزانه و تکمیل 120 پرسشنامه و برداشت های میدانی به آزمون چندین مولفه و ویژگی های شخصیتی و رفتاری استفاده کنندگان و بازدیدکنندگان میپردازد تا نقش و نحوه تاثیر انواع مولفه هارا روشن سازد،در نهایت نحوه و میزان تاثیرگذاری متغیرهای مختلف را در تعاملات اجتماعی نشان داده تا مورد استفاده طراحان محیط قرار گیرد. در این پژوهش اثبات شد مولفه های فردی تاثیر مستقیم بر تعاملات اجتماعی دارند،ضمن اینکه نقش مولفه های کالبدی و محیط فیزیکی به عنوان بستر شکل گیری ساده و پیچیده اجتماعی را نمی توان نادیدهگرفت،بنابراین در اینجا نقش و قابلیت های طراحی محیط کالبدی و کیفیت عملکردی فضا در ارتقا تعاملات اجتماعی تایید می شود.

Keywords:

تعاملات اجتماعی , حس مکان کالبدی , بازارهای سنتی , مراکز خرید