محسن گرامی - دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مشهد
فرزانه احمدی - دانشجو کارشناسی ارشد معماری دانشگاه اقبال لاهوری مشهد

گنبدهای سنتی ایرانی از برجسته ترین نمونه های ساختمان سازی در ایران است، که با گذشت هزاران سال هنوز تعداد زیادی از آن ها در قسمت های زلزله خیز کشور بر جا مانده اند. این گنبدها معرف فرهنگ و معماری غنی ایرانی است ودر واقع بیانگر توجه معماران سنتی ما به علم ایستایی و میزان تاثیر آن در پایداری ساختمان ها و سبک سازی آن ها در برابر زلزله می باشد. در این نوشتار ابتدا مفهوم گنبد ذکر می گردد، سپس سیستم های سازه ای گنبد های مسجد شیخلطف الله، سلطانیه و مسجد امام اصفهان بررسی می شود و در ادامه راهکارهای سبک سازی آن بیان می گردد و درنهایت نتیجه می شود که معماری ایرانی، همواره بهترین پاسخ را برای سبک سازی و ساختمان سازی با توجه به داشتن اقلیم ها و شرایط زلزله خیزی نقاط متفاوت کشور داشته است، که درس های پرباری را برای نسل های آینده بر جای گذاشته است. این تحقیق با مطالعه موردی بناهای مذکور از طریق بررسی اسناد و تحقیقات انجام شده گردآوری شده است.

گنبد، سبک سازی، معماری ایرانی – اسلامی، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام اصفهان، گنبد سلطانیه