مرتضی امیرجان

هویت یک فضا مجموعه ای از نشانه هاست که وجه مشخصه یک فضا از لحاظ فرهنگی وکارکردی برای آن سرزمین محسوب می شود. در معماری گذشته ما طاق، چهارایوانی و حیاط مرکزی و ... عناصر هویتی معماری ایران زمین بودند که درحال حاضر رفته رفته به فراموشی سپرده شده است این مقاله پژوهشی درحوزه هویت در معماری است . هنر ایرانی متاثر از مبانی فکری ایرانی، هنری مفهومی است . اشتراک در مبانی فکری و تلاش برای حفظ و انتقال اصول و معیارهای هویت ایرانیبه زبان و بیان هر دوره موجب پیوستگی هویتی در آثار دوران گذشته شده است . اما در دوران معاصر به دلیل نقصان در توجهبه جهان بینی جامعه در ایجاد زبان و بیان معاصر موجب گسست هایی در این مسیر کمال گرا شده است . بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین چارچوب فکری برآمده از جهانبینی جامعه با بررسی توصیفی - تحلیلی است . چنین بستر فکری امکان بازاحیایی کهن الگوها در توسعه بهینه مسیر پیشرو تمدن و هویت ایرانی را فراهم می آورد .مفهوم هویت برآمده از اعتقاداتتوحیدی جامعه ایرانی، با دو معیار هویت مکان و معماری هویت این چارچوب فکری را ایجاد می کند و دربرگیرنده بسیاری از اصول و معیارهای هویت ایرانی است. مولفه های تمیزدهنده ی معماری شامل انسان و باورهایش، مکان و زمان میباشند .در این مقاله ضمن بررسی جایگاه انسان مولف و بهر هبردار از معماری، به بررسی مکان از دیدگاه نظریه پردازان پدیدارشناس و روانشناسان محیطی و ارتباط در هم تنیدهی آن با انسان و تاثیر خاطره مکانی پرداخته می شود .مولف هی زمان، نه صرفا در نوع قراردادی و معطوف به گذشته و متوجه آیند هی آن، بلکه به عنوان عرص هی تحقق زندگی مورد مداقه قرار می گیرد .ایجاد چارچوب فکری مناسب برای مفهوم هویت، از اهداف مقاله و سامان هی جستجوی آن نیز کیفی است

مفهوم هویت، هویت مکان، هویت در معماری، مراتب ادراکی، هویت ایرانی، معماری ایرانی