داود سلیمانی - استادیار دانشگاه تهران

نقد الحدیث، ریشه در آموزه های دینی و بالاخص احادیث و روایات معصومین(ع) دارد. قرآن و سنت دعوت به استماع قول و اتهباع از قول احسن نموده اند، که این امر جز با وارسی سخنان به دست نمی آید. نقد متن و نقد سند حدیث هر چند برای هر پژوهنده حدیثی، لازم است، ولی توجه به حوزه های نقد نظری و نقد عملی و معیارهایی که برای عمل نقد، لازم است اعم از معیارهای ادبی، نقلی و یا عقلی، می تواند عمل نقد را تسهیل نماید. معیارها و محک های نقد حدیث، هم مربوط به سند حدیث و هم متن آن است و علومی همچون درایه، رجال از سویی و نقد حدیث از سوی دیگر ، عهده دار عمل نقد بوده اند. در نقد متن حدیث، تکیه به چهار معیار ادبی ، نقلی، حسی و عقلی، بسته به محتوایی که محقق با آن سر و کار دارد، ضروری است . برخی بر این معیارها، معیارهای علم قطعی را نیز افزوده اند.

معیارهای نقد سند، معیارهای نقد متن، نقد بیرونی، نقد درونی، نقدالحدیث