عبدالله حسن زاده میرعلی - عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان

شباهت ظاهری و دشواری تمایز اصول و قواعد مک اتب ناتورالیسم و رئالیسم ، منشأ اشتباهات فراوانی برای منتقدان بوده است . تا آنجا که گاهی آثار ناتورالیستی به عنوان آثار رئالیستی معرفی می شوند. در این مقاله اصول و قواعد مکاتب فوق ، در دو اثر برجسته نانا ی امیل زولا و بابا گوریوی بالزاک، نقد و تحلیل شده است . اشخاص داستانی «نانا» در عین عادی و معمولی بودن، هر یک معرف قشر معینی از جامعه اند و نویسنده ناتورالیست اصراری بر تیپ سازی ندارد . ولی در «باباگوریو» با وجود برگزیده شدن قهرمانان از میان افراد جامعه، به آنها برجستگی خاص ی (تیپ بخشیده می شود. انتقاد در آثار ناتورالیستی به مثابه مبارزه با بیماری ها یی تلقی می شو د که بر وحدت ارگانیک جامعه هجوم می آورد. اما در آثار رئالیستی عمیق ترین ریشه های تضادهای اجتماعی عصر کاویده می شود. با وجود اینکه اصول علمی ناتورالیسم پرداختن به هر موضوعی ر ا صرف نظر از طبقه مجاز می داند، موضوع آثار ناتورالیستی بیشتر طبقات متوسط و پایین جامعه را شامل می شود . اما نویسنده رئالیست در آثار خود با وجود به تصویر کشیدن هر دو طبقه بالا و پایین جامعه ، بیشتر به واقعیت ها و رنج های مربوط به طبقه کارگر توجه می کند. اکثر رمان های ناتورالیستی دارای پایانی اندوه بار ، نگران کننده و فاجعه آمیز هستند و موجب ناراحتی خواننده می شوند. ولی آثار رئالیستی با وجود اینکه معمولاً پایانی غم انگیز دارند، تا حد آثار ناتورالیستی فاجعه آمیز نیستند.

بابا گوریو، بالزاک، رئالیسم، زولا، مکتب های ادبی، ناتورالیسم، نانا، نقد ادبی