سعید دامنی - عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

درباره زبان فارسی دستورهای متفاوتی نوشته شده است و نظری ه های مختلفی در خصوص اجزا و خصوصیات «جمله» و «وازه» مطرح شده است . گوناگونی مطالب ، غالبا این مسئله را به ذهن دانشجویان و فراگیران دستور زبان القا کرده است که دستور زبان قاعده و قانون مشخصی ندارد و اختلاف نظر در آن امری بدیهی و ناچار است و همه در جست و جوی منبعی هستند که مطالب آن شیوه علمی دقیق تری داشته باشد . این مقاله به همین منظور نوشته شده است تا خوانندگان محترم هم با دستور زبان آشنا شوند و هم آگاهی اجمالی از تمام دستورهای نوشته شده، داشته باشند. در این مقاله به تعریف دستور زبان بر مبنای علمی اشاره شده و ویژگی های دستورهایی که تا به حال تألیف شده اند و نیز معایب و محاسن آنها بیان گردیده است . در واقع با نقد دستور زبان فارس ی 2 به صورت کاربردی معایب و محاسن نظریات سنت گرایان و زبان شناسان مطرح شده است.در نقد تمام مطالب کتاب شیو ههای علمی زبان شناسی در مد نظر است.

دستور زبان، رابطه جانشینی، رابطه همنشینی، روش ساختاری، روش سنتی، روش گشتاری