فراز سلطانی - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس
محمود عبداللهی - استاد دانشگاه تربیت مدرس
داود مرادخانی - استادیار دانشگاه زنجان
سید محمد جواد کلینی - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

در مقاله حاضر شناسایی کاملی از کانی های حاوی عناصر نادر خاکی (REE) در خوراک و کنسانتره فلوتاسیون کارخانه فسفات اسفوردی انجام شده تا روش انحلال مناسب این عناصر انتخاب شود. بررسی نمونه های تهیه شده به روش XRD،XRF و ICPٍ (نمونه کنسانتره) و EPMA (که قبلا روی نمونه کانسنگ انجام شده بود) وجود 5 دسته کانی حاوی REE را تایید کرد . آنالیز EPMA کانسنگ نشان داده است مجموع REE ها به ترتیب حدود 20% و 70% از ترکیب شیمیایی آلانیت و مونازیت را تشکیل داده در حالیکه تنها 2% از ترکیب شیمیایی آپاتیت را REE تشکیل داده است. بنابراین علیرغم نسبت فراوانی 9 به 1 فلوئورآپاتیت به مونازیت / آلانیت در کنسانتره فلوتاسیون توزیع عناصر نادر خاکی اصلی (La ،Nd ،Ce و Y با مقادیر 5608، 2227، 1524 و 679/7 ppm) در این دو کانی نیز قابل توجه است. این حالت لزوم طراحی فلوشیتی دقیق برای لیچینگ این عناصر را آشکار می سازد. از طرفی مقدار REE موجود در کنسانتره انجام روش های پیش فرآوری بیشتر از جمله لیچینگ با اسید کلریدریک جهت حذف کربنات ها و کلسیم و همچنین تشویه ، اکسیداسیون قلیایی و اسیدی را منتفی می سازد. روش اصلی انحلال آپاتیت حاوی REE در فرایند تر (Wet Process) شامل انحلال کنسانتره آپاتیت توسط مخلوطی از اسید سولفوریک و اسید فسفریک رقیق بازگشتی از فرایند در دمای 70-80 درجه سانتیگراد بوده اما مونازیت و آلانیت به دمای بالاتری جهت انحلال نیاز دارند.

شناسایی، عناصر نادر خاکی، فسفات اسفوردی، لیچینگ