جعفر عبدالهی شریف - دانشیار دانشگاه ارومیه گروه مهندسی معدن
ژاله آقاجاری - دانشجوی کارشناسی ارشد استخراج معدن، دانشگاه ارومیه
سامان دیلمقانی زاده - کارشناس ارشد استخراج معدن کارشناس کنترل پروژه مس سونگون

آب مورد نیاز فرایند تغلیظ کارخانه مس سونگون 2100m^3/h می باشد که از دو منبع آب خام سد اهر و آب برگشتی (سرریز تیکنرهای کنسانتره و باطله و سد باطله) تامین می شود . طی فرایند تغلیظ حدود 1204m^3/h پساب با درصد جامد 50 تولید و به سد باطله منتقل می شود. تخلیه این حجم زیاد آب همراه باطله به محیط زیست موجب مشکلات فراوان زیست محیطی می شود در پژوهش پیش رو با بررسی عوامل موثر در ته نشینی شامل درصد جامد پالپ، pH، نوع ، غلظت و نرخ تزریق فلوکولانت ، شرایط بهینه ته نشینی دوغاب باطله، با انجام 27 آزمایش به روش طراحی آزمایش تاگوچی تعیین شد. سپس با طراحی و ساخت تیکنر مخروطی عمیق در مقیاس نیمه صنعتی و اعمال شرایط بهینه ته نشینی در یک خوراک دهی پیوسته ته ریز با درصد جامد 62/1% به دست آمد. میانگین درصد جامد ته ریز تیکنر باطله مس سونگون در حال حاضر 48% می باشد که با رهیافت ارائه شده و افزایش درصد جامد ته ریز آب برگشتی از تیکنر به مقدار 170m^3/h افزایش یافته و در نتیجه موجب کاهش مصرف آب خام و داروهای شیمیایی در فرایند تغلیظ می شود که در این صورت عوارض زیست محیطی پساب تخلیه شده به سد نیز کاهش خواهد یافت.

باطله خمیری، آب برگشتی، فلوکولانت، ته نشینی، محیط زیست، سونگون