حدیث گل محمدیان - کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
مهرداد داوری - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشکده علوم انسانی دانشگاه لرستان

شاخص های همدیدی معیارهایی هستند که توسط آنها تغییرات زمانی شدت و تغییرات مکانی الگوهای گردشی اندازه گیری می شوند و بیان کننده میزان اثر سامانه چرخندی یا واچرخندی در یک منطقه می باشند. اهداف این پژوهش عبارتند از: 1) تولید شاخص های چرختگی روزانه در منطقه فارس با استفاده از نقشه های میانگین ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال 2) برآورد فراوانی سامانه های فشاری حسب تعداد روز حاکمیت در سال 3) پاسخ اقلیمی دما و بارش فارس به شاخص چرخندگی. پنج نوع مختلف گردش جوی شامل منطقه واقع در حاشیه ناوه، خط ناوه، زین ارتفاعی یا الگوی ناشناخته ، حاشیه پشته و خط پشته بر مبنای انحنای تراز ارتفاعی ژئوپتانسیل طبقه بندی گردید. سامانه های کم فشار (حاشیه و خط ناوه) در 16% و سامانه های پرفشار (حاشیه و خط پشته) در 68% روزهای سال حاکم بر منطقه بودند. میزان همبستگی شاخص چرخندگی و تغییرات دما و بارش در فارس در مقیاس ماهانه به ترتیب برابر 0/88- و 0/53 می باشد.

شاخص چرخندگی روزانه، فارس، سامانه کم فشار/پرفشار