شهریار پاکروان - کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، ایران
کیوان صائب - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، ایران
محمدمهدی قیصری - استادیار و عضو هیئت علمی گروه شیمی- محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران

در نتیجه توسعه بی رویه شهر اصفهان و تعدد صنایع دربرگیرنده آن، مشکلات زیست محیطی متعددی ایجاد شده است. از مهم ترین آنها می توان به وجود تأسیسات نفتی در آبخوان اصفهان- برخوار و تنها در فاصله 5 کیلومتری شمال غرب شهر اصفهان نام برد. منطقه مورد مطالعه با مساحت 1992 هکتار شامل بخشی از آبخوان اصفهان- برخوار است که در محدوده شهرستان های اصفهان و شاهین شهر واقع می باشد. در راستای بررسی آلودگی نفتی آب های زیرزمینی منطقه مورد مطالعه، ابتدا کلیه چاههای موجود شناسایی شده، سپس از نظر دسترسی و امکان انجام تحقیق مورد بررسی واقع شده و تعداد 14 چاه انتخاب گردید که پس از نمونه برداری از تمام چاهها، هیدروکربنهای آلی فرار (VOC)، شامل: بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و مجموع ایزومرهای زایلن که به اختصار به آنها ترکیبات BTEX می گویند، در آبان ماه سال 92 (فصل کم آبی) توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی و روش فضای فوقانی ایستا مورد آنالیز واقع شدند. داده ها به صورت گراف هایی ارائه شده و با مقادیر استاندارد مقایسه گردیده است. نتایج آزمایشگاهی نشان دادند که مقادیر غلظت بنزن بین (µg/L41/11145-5>)، تولوئن (µg/L 27/609-5>)، اتیل بنزن (µg/L 48/1008-5>) و مجموع ایزومرهای زایلن (µg/L 58/1373-5>) می باشد. نتایج بدست آمده بیانگر این واقعیت است که ایستگاههای شماره 2 و 6 دارای غلظت آلودگی نفتی بیشتری می باشند. به عبارت دیگر محدوده روستای گلدشت و قسمتی از محدوده محمودآباد که محل قرارگیری شهرک مسکونی شهید منتظری نیز می باشد، آلوده تر از سایر نقاط هستند. طی بازدیدهای صحرایی مشخص گردید که آلاینده های نفتی ناشی از نشت مخازن زیرزمینی و روزمینی متعلق به شرکت پخش فراورده های نفتی و پالایشگاه نفت اصفهان و 6 خط اصلی لوله زیرزمینی جهت انتقال بنزین و سایر فراورده های پالایشی، مهم ترین منشاء های آلودگی آبهای زیرزمینی منطقه می باشند

آبخوان اصفهان- برخوار، BTEX، هیدروکربن های آلی فرار، ایزومرهای زایلن، کروماتوگرافی گازی ، فضای فوقانی ایستا.