مهدیه آموزگار - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه شاهرود
علی عباسپور - استادیار دانشگاه شاهرود
شاهین شاهسونی - استادیار دانشگاه شاهرود
حمیدرضا اصغری - دانشیار دانشگاه شاهرود

آلودگی خاک و آب به فلزات سنگین ضمن کاهش عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی، پایداری تولید کشاورزی و سلامت افراد جامعه را به خطر می اندازد. فلز سرب یکی از این عناصر سمی و خطرناک است که باعث آلودگی خاک می شود. کاربرد قارچ میکوریزا و کودهای آلی و غیرآلی فسفره ضمن افزایش فسفر قابل دسترس خاک می تواند مقاومت گیاهان را در این خاک های آلوده افزایش دهد. بدین منظور این پژوهش به صورت گلدانی در قالب آزمایش فاکتوریل برپایه طرح بلوک های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود انجام پذیرفت. تیمارهای این آزمایش شامل کودهای فسفره از قبیل سطح بدون کود، اسید هیومیک، دی آمونیوم فسفات، پودر استخوان و کاربرد توام پودر استخوان و اسید هیومیک و تیمار دوم قارچ میکوریزا با دو سطح کاربرد و عدم کاربرد بر روی گیاه آفتابگردان می باشد. نتایج نشان داد که در بین کودهای فسفره تنها کود دی آمونیوم فسفات توانست فسفر قابل دسترس خاک را در سطح 5 درصد (05/0≥p) افزایش دهد. همچنین وزن خشک گیاه آفتابگردان تنها در اثر کاربرد کود دی آمونیوم فسفات معنی دار گشت (01/0≥p) و تیمار های دیگر تاثیر معنی داری نداشتند. کاربرد قارچ میکوریزا ضمن افزایش 93/21 درصدی کلونیزاسیون ریشه گیاه موجب افزایش معنی دار وزن خشک گیاه در سطح 5 درصد (05/0≥p) شد ولی بر فسفر قابل دسترس خاک تاثیر معنی داری نداشت.

پودر استخوان، اسید هیومیک، دی آمونیوم فسفات، سرب, آفتابگردان