مهرزاد عسکری
سحر کشتکاری
مهرداد عسکری
حسین شرافتمند

امروزه بروز مشکلات عدیده محیط زیستی ناشی از تخلیه پساب های صنایع به محیط ما را بر آن داشته که قوانینی در این زمینه وضع کرده و در این راستا در جستجوی راهکارهایی برای حذف، کاهش، تغییر و یا تصفیه پساب صنعتی باشیم. از جمله این پساب ها می توان به پساب کاستیکی واحدهای الفین صنایع پتروشیمی اشاره نمود. از آنجا که خوراک این صنایع حاوی درصدی مواد سولفوری است و این ترکیبات در ادامه فرایندهای تولید محصول اختلال ایجاد می کنند لازم است از جریان گازهای فرایندی جداسازی شوند لذا جهت حذف این ترکیبات محلول کاستیک به کار برده می شود که پس از استفاده، کاستیک مصرف شده به عنوان پساب دورریز واحد الفین شناخته می شود. این پساب دارای pH بالا، ترکیبات سولفوره، هیدروکربن، سود آزاد باقیمانده و نمک های معدنی است. از این رو رهاسازی پساب های کاستیکی بدون اعمال روش های تصفیه، آثار سوء محیط زیستی به همراه دارد. لذا در این مطالعه به ارائه راهکارهایی جهت مدیریت و تصفیه پساب های کاستیکی پرداخته شده است. از جمله این راهکارها می توان به تصفیه زیستی با استفاده از راکتور پیوسته متوالی (SBR) اشاره نمود که با به کارگیری این روش می توان به راندمان حذف بالای 80% برای پارامتر COD (اکسیژن خواهی شیمیایی) و 95% برای حذف ترکیبات سولفیدی دست یافت.همچنین با توجه به اینکه تصفیه زیستی کاستیک در غلظت های بالای TDS (کل جامدات محلول) محدود می گردد با بهره گیری از جاذب های زیستی نظیر Biochar و حذف TDS، می توان به کارایی بالاتری در راکتور پیوسته متوالی دست یافت. بطوریکه استفاده از این جاذب پیش از سیستم تصفیه زیستی، راندمان حذف TDS را تا حدود 65% ممکن می کند.

پساب کاستیک مصرف شده، راکتور پیوسته متوالی SBR ، Biochar