سودابه هزارخانی - سازمان حفاظت محیط زیست، کارشناس مسئول
بهمن بقایی - سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس گروه

جوانه های شش روزه ذرت برای 5 یا 10 روز در یک محلول غذایی با مس (01/0 و 1/0 میلی مول بر لیتر) و سرب (5/0 و 1/0 میلی مول بر لیتر) رشد داده شدند. هم مس و هم سرب طول ساقه و برگ و ریشه را بسته به غلظت و یون مورد آزمایش، کاهش دادند. از طرف دیگر، نسبت وزن خشک به وزن تر با تیمارهای فلز سنگین به ویژه در بخش هوایی گیاه تیمار شده با 5/0 میلی مول بر لیتر سرب افزایش داده شد. کاربرد 1/0 میلی مول بر لیتر مس و 5/0 میلی مول بر لیتر سرب برای جوانه ها مانع انتقال ذخائر کربوهیدرات از دانه هایی که گیاه از آْنها رشد میکند به بقیه گیاه شد. فتوسنتز خالص هم در گیاهان تیمار شده متوقف می شود. اما کل محتوی کربوهیدرات در ساقه و برگهای این گیاهان بالاتر از گیاهان کنترل بود. بنابراین محتوی نشاسته ، قندهای محلول و ساکاروز در ساقه برگهای این گیاهان تیمار شده با 5/0 میلی مول بر لیتر مس به ترتیب تا 6/2 ، 8/2 و 4 برابربیشتر از گروه کنترل بود. توزیع جذب بین اندامها هم تحت تأثیر تیمار قرار گرفت. محتوی کربوهیدرات در ساقه و برگ دوم افزایش یافت اما در ریشه و برگ سوم کاهش نیافت یا تحت تأثیر قرار نگرفت. اگرچه کمتر واضح است، اثر مس بر توزیع و محتوی کربوهیدرات مشابه با سرب بود. مکانسیم های احتمالی موجود در تجمع و توزیع غیر طبیعی کربوهیدرات مورد بحث قرار خواهد گرفت. اختصارات: ODT : گیاه در روز صفر تیمار ، 5DT : گیاه در روز پنجم تیمار ، DW: وزن خشک ، FW: وزن تر

مس، کربوهیدرات، سرب، فتوسنتز، ذرت