فاطمه ناصری بهابادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان،کرمان
محمدهادی فرپور - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مجید حجازی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

آلودگی خاک به فلزات سنگین یکی از نگرانی های زیست محیطی عصر حاضر به شمار می رود، ازین رو مطالعه حاضر با هدف بررسی توانایی حذف فلزات سنگین به کمک جاذب های طبیعی (زئولیت) از محلول-های آبی صورت گرفت. پس از تهیه زئولیت و الک کردن آن، فرایند اصلاح با استفاده از کلرید آهن انجام گردید. قبل و بعد از فرایند اصلاح رس، ظرفیت تبادل کاتیونی به روش جایگزینی با استات آمونیوم به ترتیب برابر با cmolc/kg63/89 و cmolc/kg 54/95 اندازه گیری شد. مطالعه جذب هر سه فلز در محدوده غلظتی 10 تا 140 میلی گرم بر لیتر (6 غلظت)، در محلول زمینه کلرید کلسیم 01/0 مولار و 5/5 pH= انجام گرفت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت مس، کادمیوم و روی در محلول، میزان جذب توسط کانی زئولیت طبیعی و زئولیت پوشش دار شده افزایش یافت. میزان جذب مس و کادمیم به ترتیب برابر mg/g 41/16 و 82/6 در غلظت mg/L 140 و بیشترین مقدار جذب روی، در غلظت mg/L 80 و برابر با mg/g37/7 توسط زئولیت طبیعی بوده است. همچنین نتایج نشان داد که اصلاح کانی سبب افزایش جذب فلزات سنگین از محلول آبی گردید، بطوریکه زئولیت اصلاح شده با میزان جذب mg/g 18/28 برای مس و mg/g63/11 برای کادمیم در غلظت mg/L 140 ، از قابلیت جذب بهتری برای عناصر مس و کادمیم نسبت به زئولیت طبیعی برخوردار بود. بررسی کارایی جذب عناصر مس، روی و کادمیم نشان داد که با افزایش غلظت، به دلیل اشباع شدن مکان های جذب فعال کانی، درصد جذب کاهش می یابد.

کلینوپتیلولیت، زئولیت اصلاح شده ، آلودگی فلزات سنگین، جذب