بیژن رحمانی - دانشیار جغرافیا و آمایش دانشیار دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
سعید نگهبان - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
محسن صیدالی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستائی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی دانشکده منابع طبیعی و علوم - - -زمین دانشگاه کاشان
غلام صادقی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی

بیابانگردی، به ویژه برای بسیاری اروپایاییان که از این بیوم طبیعی جهان بی بهره اند، یکی از زمینه های گردشگری پر جاذبه محسوب می شود. سیمای منحصر بفرد بیابان ها که در بسیاری از مناطق به تلماسه های روان، زندگی جانوری و گیاهی، آرامش و افق دید بی نظیر آن مزین است؛ توام با سختی و شدت شرایط اقلیمی و تفاوت های بسیار میان شب و روز ، یادمان های تاریخی و تطابق هایی که زندگی انسانی در طول زمان در پهنه های بیابانی یافته است در کنار قصص و داستان هایی که برای بیابان رو ها، کاروان ها و بیابانگردها رخ داده است؛ همواره بیابان را به یکی از جاذبه های بی بدیل طبیعت تبدیل نموده و گردشگرانی را مشتاق به بازدید از بیابان و تجربه کردن شرایط بیابانی نموده است. کشور ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیائی، دارای بیابانهای وسیعی میباشد که در طول زمان محل عبور، مطالعه و گردش عده زیادی از سیاحان و محققان بوده است. این پژوهش سعی دارد که به بررسی جاذبههای ژئوتوریستی و معیارهای گزینش گردشگاه های بیابانی ایران بپردازد. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی مبتنی بر روشهای میدانی و کتابخانهای است. در روش میدانی، – مهمترین عوارض ژئوتوریستی بیابان در ایران شناسائی شده و سپس به بررسی و معرفی معیارهای گزینش گردشگاه های بیابانی پرداخته شد. نتایج مطالعات میدانی و کتابخانه ای نشان میدهد که مهمترین معیارهای ژئوتوریستی بیابان، وجود زیستگاه های طبیعی و دست نخورده، چشم انداز های طبیعی، یادمان های تاریخی، جلوه های فرهنگی و نظم مکانی آبادی ها می باشند که بیش از ظرفیت های خاص محیطی برای طرح ریزی گردشگری متکی بر بیابان اهمیت دارند.

بیابان، ژئوتوریسم، معیارهای گزینش، گردشگاه های بیابانی