فاطمه امیری - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی مدرس دانشگاه آصنعت معدن کرمان

شناخت واژگان وکاربردهای گوناگون آنها در ادب فارسی خصوصاً در شعر همواره مورد توجه اهل ادب بوده است. هرکدام از این واژه ها دارای دومفهوم ظاهر و باطن اند و با توجه به این که عرفان دارای زبان خاصی است که فهم این زبان در گرو کشف و استنباط اصطلاحات خاص آن است بنابراین بررسی واژگانی که در قالب صنایع و آرایه های ادبی نیز مفهومی رمزی در آثار عرفانی دارند. امری لازم و ضروری به یاری این واژه ها می توان رم و راز حقیقت را دریافت از فرع و کثرت به اصل و وحدت روی آورد. آن چه سبب آگاهی جان و بیداری و هشیای انسان روشن ضمیر است و پردذه های غفلت رااز هم می درد و پاره می کند همان مراقبه و اندیشیدن پاک الهی است که همواره در کنار و در همراهی با عقل و خرد می باشد. در مقاله حاضر ابتدا مقدمه ای کوتاه در مورد مراقبه را ارائه می گردد و سپس به بررسی مفاهیم واژه های مشابه در معنی مراقبه و کاربرد هریک از این واژگان را که مولانا در خلال ابیات مثنوی معنوی استفاده کرده است. می پردازیم.

مراقبه، مثنوی معنوی، مولانا، مفاهیم، واژه ترکیب