محسن کریمی - کارشناس ارشد شیمی تجزیه، رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی استان مرکزی
محمد رضا احمدی
مرتضی ذوالفقاری - کارشناس هواشناسی استان مرکزی

پیشرفت و توسعه شتاب زده بشر در یک قرن اخیز باعث شده تا کره زمین به عنوان تنها محیط زیست با بحران های زیست محیطی فراوانی روبرو شود که البته اثرات ناخوشایند این پدیده به ساکنین این کره خاکی بر می گردد. معمولاً میزان آلودگی هوا و کیفیت هوا، با اندازه گیری 5 آلاینده مهم تخمین زده می شود، اما بعضی آلاینده ها خاص بوده و از منابع آلودگی مشخص تولید می شوند. یکی از مهمترین آلاینده های ناشی از صنایع آلومینیم ترکیبات فلوراید است که به دلیل ساختار شیمیایی که دارند اثرا زیست محیطی فراوانی به همراه داشته و در رده آلاینده های خطرناک دسته بندی می شوند. مهم ترین منبع انتشار آلودگی در کارخانجات تولید آلومینیم سلول های احیا است که غبارات و ذرات معلق فلورایدی را به عنوان آلاینده ی اصلی وارد هوا می کنند. بر اثر انجام عملیات الکترولیز،آندها ذرات کربن تترا فلوئورید و کربن هگزا فلوئورید را انتشار می دهند که علاوه بر اینکه در ردیف آلاینده های مضر قرار می گیرند به شدت خاصیت گلخانه ای داشته و سبب گرم شدن کره زمین می شوند. در کارخانجات تولید آلومینیم به ازای تولید هرتن آلومینیم 20-80 کیلوگرم گازهای کنترل نشده از کارخانه ذوب وارد محیط زیست می شود که از این مقدار حدود 12-6 کیلوگرم گاز هیدروژن فلوئورید و 10-6 کیلوگرم ذرات فلوئوریدی دیگر است. یکی از روش های مهم جهت کاهش آلودگی در کارخانه ذوب آلومینیم، استفاده از تکنولوژی (آند پیش-پخته) به جای (پخت حین فرآیند) است. در این مقاله به بررسی اثرات زیست محیطی این ترکیبات فلوریدی پرداخته شده است.

ترکیبات فلوئور، صنایع آلومینیم، اثرات زیست محیطی