یعقوب زارعی - دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

روش های کمی ابزاری ایده آل در جهت سطح بندی و سازماندهی فضایی سکونتگاه های روستایی بشمار می آیند. تا جایی که امروزه الگوریتم های توسعه ضمن کمک به شناسایی میزان محرومیت ها، بستر برنامه ریزی و کاهش نابرابری های درون منطقه ای و دست یابی به توسعه پایدار را برای برنامه ریزان و سیاست گذاران فراهم می سازند. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف سطح بندی توسعه در مناطق روستایی استان تهران، با استفاده از منابع اسنادی، درصدد است تا توسعه اجتماعی مناطق مورد مطالعه را در قالب 3 شاخص زیربنایی، ارتباطی و خدماتی- اداری برای 162 روستا که از 6 شهرستان بصورت تصادفی بعنوان جامعه آماری انتخای گردیده اند با بهره گیری از مدل تاپسیس و نرم افزارهای Excel و Spss با رویکردی توصیفی- تحلیلی، مورد ارزیابی قرار دهد. ارزیابی سطح توسعه یافتگی مناطق مورد پژوهش حاکی از آنست که توزیع ناعادلانه خدمات وامکانات موجب ایجاد شکاف عمیقی بین مناطق روستایی استان تهران گردیده است. بطوری که در شاخص های زیربنایی شهرستان شهریار با 0/85 دارای توسعه یافته ترین مناطق روستایی و شهرستان شمیرانات با 0/17 کمترین میزان توسعه را در بین مناطق روستایی استان تهران به خود اختصاص داده اند. در شاخص های ارتباطی روستاهای شهرستان شهریار با 0/83 بسیار توسعه یافته و شهرستان دماوند با 0/08 کمترین میزان توسعه را دارا بوده اند. در شاخص خدماتی- اداری نیز مناطق روستایی شهرستان ساوجبلاغ با 0/73 توسعه یافته و مناطق روستایی ری با 0/34 کمترین میزان توسعه را داشته اند. نتایج همچنین نشان می دهد محرومیت بالا در برخورداری از شاخص های ارتباطی و زیربنایی در مناطق روستایی استان تهران بسیار مشهود است.

توسعه، مناطق روستایی، تهران، تاپسیس