محمد قاسم وتر - عضو هیئت علمی گروه دینامیک سازه، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
عباس ملک حسینی - کارشناس ارشد مهندسی عمران زلزله، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

سازههای مهاربندی شده با مهاربند هم محور از جمله سیستمهای مقاوم در برابر زلزله است که اغلب در قابهای با اتصالات مفصلی استفاده میشود. سهولت اجرا و امکان بازسازی و تعمیر آسان آنها نسبت به سازههای خمشی باعث شده است که استقبال از آنها بیشتر گردد. در کنار محاسن یاد شده ، شکلپذیری کم مهاربندهای هم محور موجب عملکرد نامناسب آنها در زلزله است. در این مقاله المان پیچشی فولادی به عنوان عضو شکلپذیر برای نصب در انتهای انواع مهاربندها هم محور مطالعه شده است. مکانیزم کار فیوز پیچشی بدین صورت است که نیروی محوری بادبند بوسیله دستکهای متصل به میله استوانهای شکلفولادی، تبدیل به کوپل خالص پیچشی میگردد. عملکرد پیچشی غیرالاستیک المان پیچشی فولادی موجب افزایش شکلپذیری مهاربند میشود و کمتر بودن ظرفیت باربری المان پیچشی فولادی از بار کمانشی مهاربند، موجب عملکرد آن به عنوان فیوز کنترل کمانش مهاربند میباشد. در این مقاله به منظور بررسی رفتار غیرخطی این فیوز، مدلی سه بعدی به روش اجزاءمحدود تحت بارگذاری چرخهای بوسیله نرم افزار ABAQUS مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از تحلیلهای انجام شده نشان میدهند که المان پیچشی به شکل مورد استفاده در این مقاله، دارای مقاومت و شکلپذیری مناسبی است و میتوان از آن بهعنوان فیوز کنترل کمانش مهاربندها با هزینه پایین و بصورت بومی استفاده نمود

شکل پذیری، مهاربند هممحور، جذب انرژی، المان پیچشی، سازه های فولادی