حسن قربانی کارشک - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
کمال دویده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

محیطزیست مجموعهای است بسیار عظیم و در هم پیچیده از عوامل گوناگونی که بر اثر یک روند و تکامل تدریجی موجودات زنده و اجزای سازنده سطح زمین به وجود آمده است و بنابراین بر فعالیتهای انسان تأثیر گذاشته و از آن متأثر میشود. مس عنصری شیمیایی است که به طور گستردهای به عنوان یک عنصر طبیعی پوسته زمین در محیط زیست انسان یافت میشود. مقادیر کم مس برای حیات ضروری است.اما مقادیر بالاتر از حد مجاز (پیوست) ، باعث آلودگی آب ، هوا و خاک می گردد. مس به عنوان یک جزء پروتئینی و فعالکننده در تمام فرایندهای فیزیولوژیکی یک ارگانیسم، شرکت میکند. این عنصر شیمیاییفعالیتهای خون سازی و ایمنی شناسی و تنظیم ویتامین و متابولیسم هورمونها را بر عهده دارد. این عنصر در تمام ارگانیسمها، هم در انسان و هم در گیاهان وهم حیوانات و آبزیان و... برای عملکرد فیزیولوژیکی مناسب ضروری است که کمبود آن ویا بالارفتن آن از حد مجاز باعث بوجود آمدن بیماریهای گوناگون در موجودات زنده فوق می شود ( مانند کم خونی ، ترمیم ناقص زخم ها و امراض قلبی و عروقی ، تجمع مس در کبد و کلیه ، دردهای شکمی، استفراغ، طب اسهال، سردرد و شٌک ، مشکلات مغزی ، کلیوی ، کبدی ، مشکل ژنتیکی در بدن ، سندروم هاس جدی در کودکان، مریضی موهای فر منکس ، موهای شکننده و فر در گوسفندان ، سفید شدگی برگ های گیاهان ، متوقف شدن رشد بعضی از بذرها ، محدود کردن رشد فیتوپلانکتون ها دریاها و...) ، که به بررسی آن پرداخته شده است .در این تحقیق علاوه بر بررسی گونه های مختلف مس در طبیعت ، منابع آلودگی مس مورد شناسایی قرار گرفته است که از جمله آن مس ناشی از کاربرد مس در ساختما ن سازی، مس حل شده درآب لوله کشی های مسی ساختمانها ، تصفیه مس به روش پیرو متالوژیکی و الکترو متالوژیکی ، سوختن سوختهای فسیلی ، کوره های زباله سوز صنعتی ، روغن موتورها، لجن حاصل از تصفیه آب شهری ، مس سقف های مسی برخی از ماشیها در هنگام بارندگی ویا شستن ، لنت ترمز ماشین های مدرن ، حشره کش ها وآفت کش ها و سیمهای برق ونیروگاههای برق و...می باشد و راههای مقابله با آلودگی ناشی از مس به تفصیل در این تحقیق اشاره شده است

مسppm ، (CUپیرومتالورژیکی و الکترومتالورژیکی ، آلاینده ، ارگانیسم ، چرخهی مس ، لیگاند