حمیدرضا بیات - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن،ایران
سعید صفری دولت آباد - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی ،گروه اصلاح نباتات،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن،ایران
داود حبیبی - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،ایران
سعید وزان - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،ایران

کشت گیاهان دارویی و معطر از دیرباز از جایگاه ویژه ای در نظامهای سنتی کشاورزی ایران برخوردار بوده است و این نظامها ازنظر ایجاد تنوع و پایداری نقش مهمی داشتند. با توجه به اهمیت و کاربرد گیاهان دارویی در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی ، تولید این گیاهان و افزایش عملکرد آنها به صورت ارگانیک و بدون استفاده از نهاده های شیمیاییحائز اهمیت است. مسئله استفاده بی رویه و نادرست از سموم و کودهای شیمیایی بسیار جدی و از جنبه های مختلف قابل بررسی است. از مهمترین آن می توان به آسیب زیست محیطی و بهداشتی و بعد اقتصادی آن اشاره کرد. در سی سال اخیر به دلیل آشکار شدن اثرات سوء ناشی از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی و قیمت رو به افزایش آنها، استفاده از کودهای زیستی در کشاورزی مطرح شده است. استفاده از باکتر یهای غیر بومی که با سازگار شرایط محیطی و اقلیمی زیستگاه خود می باشند و از مناطقی با ویژگی های متفاوت نسبت به شرایط اقلیمی کشور بدست آمده اند، جهت تولید کود زیستی و استفاده از آنها در شرایط اقلیمی کشور، مسلماً کارایی لازم را ندارد. بنابراین استفاده از باکتری های بومی کهبا شرایط خاک و اقلیم کشور سازگار هستند، برای تولید کود زیستی از ارزش ویژ های برخوردار است.باکتری آزوسپیریلوم، ازتوباکتر و سودوموناس از مهمترین باکتری های تحریک کننده رشد گیاه محسوب می شوند. کودهای زیستی در مقایسه با کودهای شیمیایی از منافع اقتصادی و زیست محیطی فراوانی برخوردار هستند .کودهای زیستی دوستدار محیط زیست بوده و باعث پایداری منابع خاک، حفظ توان تولید در دراز مدت می گردد. در این مقاله به ارزیابی فواید، محدودیت ها و موارد استفاده از این کودهای زیستی و جایگاه آنها درکشاورزی پایدار پرداخته شده است. همچنین با نگرشی صحیح به باکتری های محرک رشد، نقش کلیدی آنها در افزایش عملکرد گیاهان دارویی مورد بررسی قرار گرفته است.

گیاهان دارویی، باکتری های محرک رشد، کشاورزی پایدار