محسن باقریان فرد - استاد یار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
احمد اکبری نیا - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
نوراله عبدی - کارشناس ارشد اداره منابع طبیعی قزوین

تأثیر تراکم کاشت بر برخی خصوصیات خاک و ترکیب های علوفه مرتع دست کاشت گیاه .Atriplex L canessence در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی نودهک قزوین ارزیابی شدند تراکمهای کاشت شامل فواصل بوته ها 2، 4 و 6 متر بود. نمونه برداری از اندام های هوایی گیاه و نمونه برداری از خاک در اسفند سال 1389 از عمق صفر تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتر صورت گرفت. اسیدیته، هدایت الکتریکی،کربن آلی، نیتروژن، نسبت جذب سدیم، سدیم محلول در خاک و مجموع کلسیم و منیزیم خام پای بوتهها، درصد ماده خشک، درصد پروتئین، درصد فیبرخام، قند محلول و درصد دیواره سلولی و خاکستر سرشاخه های گیاه اندازه گیری شدند. نتایج آزمایشخاک در عمق صفر تا 30 سانتیمتری نشان داد که آتریپلکس اسیدیته خاک را در مقایسه با شاهد کاهش داد و با افزایش تراکم بوته روند کاهشی نشان داد. آتریپلکس هدایت الکتریکی، کربن آلی، مجموع کلسیم و منیزیم، سدیم محلول خاک، نسبت جذب سدیم (SAR) و درصد نیتروژن خاک را در مقایسه با شاهد افزایش داد. با افزایش تراکم سدیم محلول خاک و نسبت جذب سدیم روند کاهشی داشت. در عمق 30 تا 60 سانتیمتری آتریپلکس در مقایسه با شاهد اسیدیته و نسبت جذب سدیم را کاهش و هدایت الکتریکی، مجموع کلسیم و منیزیم، سدیم محلول و کربن آلی را افزیش داد، اما از لحاظ درصد نیتروژن تفاوتی با هم نداشتند. نتایج آزمایش در مورد ترکیبهای سرشاخههای گیاه نشان داد که فاصله کاشت غیراز درصد قند محلول و ترکیبهای دیواره سلولی بر سایر صفات مورد بررسی معنی دار بود. بیشترین درصد ماده خشک و خاکستر مربوط به فواصل کاشت 4 متر و 6 متر( 29 درصد) بود. بالاترین پروتئین خام معادل 5/1 درصد با فاصله کاشت 6 متر به دست آمد و بین فاصله کاشت 2 متر و 4 متر تفاوت معنی داری وجود نداشت. ترکیبهای دیواره سلولی و فیبر خام در فاصله کاشت 2 متر بیشتر از فواصل کاشت 4 و 6 متر بود. بین فاصله کاشت 2 متر و 4 متر از لحاظ وزن خشک سرشاخه اختلاف معنی دار نبود، اما هر دو بالاتر از فاصله کاشت 6 متر بودند. نتیجه نهایی اینکه جهت منطقه مورد آزمایش و مناطق مشابه فصله کاشت 4 متر گیاه آتریپلکس توصیه می شود.

آتریپلکس Atriplex canescens، مرتع، خاک، علوفه، پروتئین