مجید هراتی - کارشناس مسئول واحد ثبت و گواهی بذر و نهال مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان- شاهرود
صمدالله کرمی - کارشناس بازرس مزارع بذری، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال – کرج
سعید اسروش - کارشناس مسئول غلات ، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال – کرج
لیلا زارع - کارشناس آزمایشگاه سلامت بذر و نهال ، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال – کرج

بیمارگرهای بذرزاد بر روی، داخل و همراه بذر منتقل و در شرایط مناسب ایجاد بیماری می نند. بیماری بذرزاد سیاهک آشکار یکی از بیماری های مهم بوده که خسارت زیادی به محصول وارد مینماید. در این بیماری رابطه مستقیم بین میزان آلودگی و تظاهر بیماری در مزرعه وجود دارد. برای این منظور در سال 1391 ، از میان 91 نمونه بذر، 31 نمونه از ارقام تجاری ارگ، پیشتاز، کویر و الوند که در مزارع مختلف تولید بذر استان تولید گردیده بود انتخاب و با انجام آزمون جنین مبتنی بر پروتکل انجمن بین المللی آزمون بذر با توزین 100 گرم بذر از هر نمونه و خیساندن در 1 لیتر آب حاوی 50 گرم NaOH و اضافه نمودن مقدار 0/15 گرم تریپان بلو و 1 لیتر آب نمک پس از گذشت 22 الی 24 ساعت به محلول و نهایتا جدا نمودن جنینه ا با الک در زیر آب جاری و مشاهده در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرارگرفتند. در بذر طبقات پرورشی 3 و مادری هیچگونه آلودگی مشاهده نگردید. ولی متوسط آلودگی بذر طبقه گواهیشده در 7 نمونه آلوده با دامنه 0/2 معادل 0/4 درصد برآورد گردید. با توجه به توانمندی عامل بیماری در گسترش بیماری بذرزاد سیاهک آشکار دقت عمل در بازرسی های مزرعه ای با رعایت موازین بهداشتی از قبیل ضدعفونی دقیق بذور، رعایت فاصله ایزولاسیون از منابع آلودگی و حذف بوته های آلوده ضروری است.

بذر، آلودگی، جنین، بیماری، استاندارد