سعیده خاقانی - کارشناس ارشد مرتعداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
حسین آذرنیوند - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
ریحانه مسعودی - دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشگاه تهران-

این تحقیق بر روی گیاه آویشن دنایی با نام علمی (Thymus daenensis) که یک گیاه بوته ای چندساله متعلق به تیره نعناعیان است، در منطقه تربت حیدریه انجام پذیرفت. هدف از این تحقیق شناخت ویژگی های اکولوژیکی تأثیر گذار بر روی رشد گیاه می باشد.از نتایج این مطالعه می توان به منظور نگهداری و احیا و وارد کردن یک گونه های جدید و یا توسعه ی مناطق برای کشت یک گونه در عرصه استفاده نمود. روش آماری مورد استفاده شده در این تحقیق، بصورت بلوک کاملاً تصادفی می باشد و در قالب تکرار و 9 تیمارو 27 کرت که فاکتورهای مورد بررسی از قبیل فاصله ی بین ردیف 30، 50، 70 سانتی متر و تاریخ های برداشت از قبیل اوایل گلدهی، اواسط گلدهی و اواخر گلدهی میباشد. تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار SAS صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که اثر فاصله ی بین ردیف ها بر روی صفت تعداد شاخه جانبی در سطح 1% معنادار شد به طوریکه در فواصل کشت 30، 50، 70 سانتی متر اختلاف چشمگیری مشاهده شد و بیش ترین تعداد شاخه جانبی مربوط به فاصله ی کشت 70 سانتی متری و کمترین آن مربوط به فاصله ی کشت 30 سانتی متر بود. هم چنین اثر چین (اوایل گلدهی، اواسط گلدهی، اواخر گلدهی) بر روی صفت تعداد شاخه جانبی اختلاف معناداری داشت به طوریکه کمترین تعداد شاخه جانبی مربوط به چین اول بوده و بیش ترین تعداد شاخه جانبی مربوط به چین سوم می باشد.در انتها می توان نتیجه گرفت که همراه با افزایش تراکم بوته در واحد سطح شمار تعداد شاخههای جانبی در بوته کاسته می شود. هم چنین رابطه معنی دار بین چین و تعداد شاخه های جانبی بیانگر آن است هر چه از مرحله یرویشی به مرحله ی گلدهی می رویم بر میزان تعداد شاخه جانبی افزوده می شود بطوریکه بیش ترین عملکرد محصول را در زمان برداشت (اواخر گلدهی) داریم. بنابراین بهترین زمان برداشت برای حداکثر تعداد شاخه جانبی در بوته در زمان اواخر گلدهی (چین سوم) می باشد.

فاصله بین ردیف، چین، شاخه های جانبی، آویشن دنایی