سیدیعقوب سیدمعصومی - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، مشگین شهر
حسین کربلائی خیاوی - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، مشگین شهر

زودرسی در پنبه حداقل طی 10 سال گذشته موضوم مهمی در بحت کشت و کار و برنامه های اصلاحی پنبه بوده است (1). کلیه افرادی که روی این محصول کار می کنند در رسیدن به زودرسی اتفاق نظر دارند ولی در خصوص چگونگی رسیدن به آن اتفاق نظر نیست (3) . برختی از آگرونومیستها و فیزیولوسیستهانظر بر این دارند که کلید حل معما کنترل مناسب آفات است، از طرفی افراد متخصص آفات پیشنهاد می کنند کهفاکتورهای مدیریت زراعی بیشترین تأثیر را بر زودرسی دارند در حالیکه بریدرها زودرسی را در اصلاحواریته های زودرسی خلاصه می کنند(4 و 5). واریته های زودرس دارای رشد زایشی سریعتر و رشد رویشیمحدودتر بوده و به دنبال آن توقف رشد زود هنگام تری را از خود نشان می دهند و در این زمان ریزل گل وبرگ نیز زیاد می شود(2 و 6). این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه خصوصیات کمی و کیفی 13 رقم پنبه اجرا گردید. آزمایش در قالب طر بلوک های کامل تصادفی با 13 تیمار و 4 تکرار، به مدت سه سال در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان اجرا شد. در این طرح صفات مختلف کمی شامل عملکرد،زودرسی ، تعداد قوزه و وزن بیست قوزه مورد بررسی قرار گرفتند. داده های حاصل از اجرای طرح تجزیهواریانس و مقایسه میانگین شدند. در پایان اجرای طرح ، نتایج سه ساله همراه با اطلاعات و نتایج بدست آمده ازآزمایش، تجزیه واریانس مرکب شدند .نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب دو ساله صفت زودرسی در اینتحقیق نشان داد که ژنوتیپ 43259 با زودرسی 83 درصد نسبت به سایر ارقام تجارتی منطقه برتر بود.

پنبه، تنوع ،ژنوتیپ ، عملکرد