اثرات تلقیح ریزوباکتریایی بر صفات فیزیولوژیک بذر گیاه دارویی و صنعتی استبرق

در جهان پیشرفته امروز تهدیدات بیوتروریسمی از جمله اگروتروریسم و مشکلات بیولوژیک ناشی از آن شامل مبارزه با آفات،بیماریها و اقدامات قرنطینه ای یکی از موارد جدی و خیلی مهم در تولیدات کشاورزی و منابع طبیعی است که بایستی با تکیه برنقش پدافند غیرعامل همراه با آموزش و بستر سازیهای مناسب با شتاب هر چه بیشتر به مقابله با آن پرداخت. بدین منظور گونه مورد مطالعه، استبرق (.Calotropis procera Ait) از تیره استبرقیان (Asclepiadaceae) درختچه ای دائمی و چندساله که دربسیاری از نواحی گرم بیابانی جنوب غربی آسیا و ناحیه مدیترانه تا سواحل آفریقا همچنین در جنوب ایران پراکنش دارد. استبرق گونه ای اقتصادی و منحصر به فردی است که در جنگلکاری و احیای اراضی تخریب یافته در مناطق خشک و بیابانی به خصوص درجنوب کشور نقش مهمی داشته و نیز دارای اهمیت های صنعتی، پزشکی و مواد دارویی ویژهای است. با توجه به حساسیت جوانهزنی بذر این گونه، تحقیق حاضر در صدد بهبود صفات فیزیولوژیک جوانه زنی و رویش آن با استفاده از میکروارگانیسم هایریزوباکتریایی است. این آزمایش با 8 سطح تلقیح ریزوباکتریایی (شاهد، سودوموناس، آزوسپریلوم، ازوتوباکتر، سودوموناس +آزوسپیریلوم، سودوموناس + ازوتوباکتر، آزوسپیریلوم + ازوتوباکتر، ترکیب سودوموناس + آزوسپیریلوم + ازوتوباکتر) با چهار تکراردر قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تلقیح ریزوباکتریایی اثر معنی داری بر صفات جوانه زنی درمقایسه با شاهد دارد. به طوریکه مقایسه میانگین دانکن، بیشترین درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی را به ترتیب با تلقیح سودوموناس پوتیدا سویه 169 و آزوسپریلوم لیپوفروم سویه of، بالاترین شاخص بنیه بذر با تلقیح آزوسپریلوم لیپوفروم سویه of، بالاترین وزن تر و خشک ساقه چه و ریشه چه با تلقیح توأم سودوموناس و آزوسپیریلوم نسبت به سایر تیمارها و شاهد نشان داده شد.. بنابراین پیشنهاد می شود که از تلقیح میکروارگانیسم های ریزوباکتریایی به عنوان یک رهیافت نوین، در بهبود صفات فیزیولوژیکجوانه زنی و رویش درختچه دارویی و صنعتی استبرق در راستای به فعلیت رساندن نقش انکار ناپذیر پدافند غیرعامل به منظور تولیدنهال و جنگلکاری پایدار و دوستدار محیط زیست در مناطق خشک جنوب کشور مورد التفات بیشتری قرار گیرد.