حسن جهانبازی گوجانی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری
یعقوب ایران منش - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری.

جنگلهای زاگرس به دلیل مشکلات اجتماعی و اقتصادی حاکم بر آن مورد تعرض فراوان قرار گرفته و نتیجه آن تخریبکمی و کیفی این جنگلها به مرور زمان میباشد. البه با تغییر رویکرد دولت و توجه بیشتر به تأمین بخشی از نیازهای اولیهجنگل نشینان و کاهش وابستگی آنها به عرصه های منابع طبیعی، روند تخریب کندتر گردیده و امکان کنترل بیشتر دخالتانسان در این مناطق فراهم شد. وقوع پدیده های طبیعی نظیر خشکیدگی وسیع گونه های جنگلی یا مرتعی منجر بهمخاطره افتادن حیات منابع طبیعی یک منطقه و به دنبال آن تخریب زیستگاه حیات وحش و به خطر افتادن زندگیساکنان این مناطق خواهد شد. خشکیدگی تدریجی گونه های جنگلی در رویشگاه زاگرس از 5 سال قبل شروع و هر سالهشاهد گزارش پیشرفت این پدیده شوم هستیم، مسالهای که در صورت عدم بررسی علل وقوع آن و ناتوانی در کنترل اینمعضل، می تواند به یک فاجعه زیست محیطی تبدیل گردد. با هدف بررسی وضعیت خشکیدگی گونه های درختی ودرختچه ای در جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری، با بازدید از 300 هزار هکتار جنگلهای این استان، وضعیتخشکیدگی درختان و درختچه های جنگلی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق با محدود نمودن عرصه های خشکیده برروی نقشه و آماربرداری از این مناطق، وضعیت کمی و کیفی خشکیدگی شامل نوع گونه، شاخه زاد یا دانه زادبودن ووضعیت سلامت گونه های موجود در پلاتها با تعیین آثار حمله آفات و امراض مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیقمربوط به یکی از مناطق خشکیده تحت عنوان بارز است. سطح عرصه خشکیدگی در این منطقه 4700 هکتار برآورد شد. نتایج نشان داد که گونههای بلوط، بنه، بادامهای وحشی (Amygdalus elaeagnifolia, A. lycioides)، افرای کیکم و آلبالوی وحشی در این منطقه دچار خشکیدگی شده اند. میزان خشکیدگی گونه های جنگلی در این منطقه 46/8 درصد و درختان دارای تاج خشکیده حدود 28 درصد را به خود اختصاص دادند.

زاگرس، خشکیدگی، تخریب، محیط زیست