رضا اولاد - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
فرید فتوحی - استادیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
سیدعطاء الله سیادت - استاد گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

حبوبات و به خصوص لوبیا منبع اصلی تأمین پروتئین های گیاهی برای انسان هستند. به این منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی، دامی و شیمیایی بر خصوصیات فیزیولوژیک لوبیا (.Vigna unguiculata L) در شهرستان دره شهر انجام شد. بررسی حاضر به شکل فاکتوریل، در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی، با 3 تکرار در تابستان سال 1391 انجام شد. فاکتور اول شامل کود دامی در دو سطح (مصرف و عدم مصرف)، فاکتور دوم کود اوره در 3 سطح (0، 18/5 و 37 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و فاکتور سوم شامل کود بیولوژیک (نیتروکسین) در دو حالت (عدم تلقیح و تلقیح بذر) بود. نتایج نشان داد که اثر اصلی کودهای بیولوژیک، شیمیایی و دامی تأثیر معنیداری بر تجمع ماده خشک گیاه (TDW) در مراحل ساقه رفتن، گلدهی، غلاف بندی، دانه بستن و رسیدگی فیزیولوژیک داشت. اثر متقابل دو گانه و سه گانه این تیمارها بر صفت ذکر شده در مرحله ساقه رفتن نیز معنی دار بود. اثر اصلی نیتروکسین و نیتروژن بر ماده خشک برگ (LDW) در تمام مراحل فنولوژیک ذکر شده معنیدار بود. اثر کود دامی نیز بر این صفت در تمام مراحل به غیر از مرحله غلاف بندی معنی دار بود. اثر نیتروکسین و کود دامی بر سرعت رشد گیاه زراعی (CGR) در مراحل ساقه رفتن و گلدهی معنی دار بود. اثر کود دامی تیز بر این صفت در مراحل ساقه رفتن، گلدهی و غلاف بندی معنیدار بود.اثرات متقابل دو گانه و سه گانه بر صفت فوق در مرحله ساقه رفتن معنیدار بود. در این پژوهش مصرف هر یک از کودهای بیولوژیک و دامی باعث افزایش CGR در تمام مراحل نمو گیاه شد.

نیتروکسین، لوبیا، فیزیولوژیک، فنولوژیک