سیدحبیب علوی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
حمیدرضا میری - عضوهیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
اکبر همتی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
معصومه ابرقواقلیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی و ژنتیک مولکولی محصولات باغی دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان

به منظور بررسی و ارزیابی سویه های مختلف باکتری ریزوبیوم وگونه های قارچ مایکوریز آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شامل 5 سویه باکتری ریزوبیوم (شاهد، L58, L16, L54 و L177) و فاکتور دوم شامل چهار سویه قارچ مایکوریز(شاهد، گلوموس فاسیکولاتوم، گلوموس موسه و گلوموس اینترارادیس) بود. نتایج تجزیه واریانش نشان داد که اثرات مربوط به سویه های مختلف باکتری و قارچ مایکوریزا بر عملکرد دانه در سطح یک درصد و اثرات متقابل در سطح ٪ 5معنی دار بود. نتایج نشان داد که بین سویه های مختلف باکتری ریزوبیوم از لحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود دارد و بهترین سویه ریزوبیوم دو سویه L54 و L58 بود. در بین سویه های مختلف قارچ مایکوریزا نیز سویه گلوموس موسه و اینترارادیس بهترین سویه برای لوبیا چیتی انتخاب شدند. برهکنش سویه قارچ و باکتری ریزوبیوم نشان داد که سویه ریزوبیوم L58 با گلوموس موسه و سویه ریزوبیوم L54 با گلوموس اینترارادیس دارای همزیستی بهتری هستند و در این تیمار ها بیشترین عملکرد دانه به دست آمد.

لوبیا چیتی، ریزوبیوم، مایکوریز، نیتروژن، پروتئین دانه