وجیهه لحاظی - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، نیشابور، ایران
قدیر طاهری
علیرضا لگزیان

درسالهای اخیر مطالعات زیادی در باره شناسایی و معرفی ترکیبات دارویی موجود در گیاهان در سراسر دنیاانجام شده است. نسخه های داروئی قدیمی بعضی ازبیماریها شناسایی شده تادرصورت امکان درطب مدرن ازآن استفاده شود. نسخه های گیاهان داروئی ایران نیز هم از نظر اقتصادی وهم از نظرحرفه ای مورد توجه قرار گرفته اند. Ferula flabelliloba که به کمای بینالودی نیز معروف است، یکی از گیاهان داروئی مهم خانواده چتریان Apiaceae است ودر حال حاضر از آن در درمان قولنج های سیستم گوارشی وبعنوان آرام بخش، بادشکن، اکسپکتورانت، ضد یبوست، ضد درد، ضدکرم، ضدعفونی کننده، ادرار آور و با خاصیت مقوی قوی باء وتمایلات جنسی استفاده میشود. این گونه گیاهی بیشتر در مناطق نسبتا خشک کوه های بینالوددرشمال شرق ایران می روید و دارای ترکیبات مختلفی از جمله سزکوئی ترپنها وکومارین سزکوئی ترپن می باشد. در این تحقیق به مطالعه ترکیبات شیمیایی موجود درگونه F.flabelliloba پرداخته شده است. بدین منظورگیاهان درطی فصل رشد ازرویشگاه های طبیعی آنها جمع آوری شده وبلافاصله به آزمایشگاه منتقل شدند.پس از خشک کردن آنها در سایه ،از آنهاعصاره الکلی تهیه شد. عصاره تهیه شده به روش GC-MS آنالیز گردید. علاوه برآن اثرات آنتی اکسیدانی وتوان احیا کنندگی گیاه اندازه گیری شد. نتایج بیانگر وجود بیش از 28 ترکیب با ارزش دارویی و توان آنتی اکسیدانی در این گیاه می باشد.

توان احیاکنندگی، آنتی اکسیدان، کمای بینالودی ، Apiaceae،Ferula flabelliloba