محبوب صفاری - دانشجوی دکتری، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، دانشگاه شیراز
وحیدرضا صفاری - استادیار گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان
معصومه معاذالهی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان

ارزیابی عملیات مدیریت زراعی، شناخت تغییرات مکانی خصوصیات خاک و محصول، نیازمند درک متقابل از یکدیگر می باشد. تحقیقحاضر به منظور بررسی، تخمین و توزیع شکل های روی جهت تشخیص تحرک و قابلیت دسترسی شکل های شیمیایی روی در مقیاسمزرعه در خاکهای آهکی در منطقه باجگاه، استان فارس، در جنوب ایران انجام گرفت. بدین منظور، 100 نمونه خاک از عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتی متری به صورت شبکه ای و در فواصل 60x60 متری برداشت و مختصات آن با GPS ثبت گردید. در این تحقیق از روش عصاره گیری دنباله ای جهت جداسازی شکل های روی استفاده شد. شکل های مورد بررسی شامل تبادلی، جذب سطحی، آلی، کربناتی، تتمه و جمع شکل ها می باشند. نتایج نشان می دهد که تغییر در میزان ماده آلی و آهک در عمق سبب کاهش میزان شکل های بدست آمده با افزایش عمق شده است. همچنین توزیع مکانی و وابستگی مکانی شکل های شیمیایی روی در مزرعه دارای تنوع زیادی می باشدکه سبب تفاوت در دامنه های تاثیر از شکل های شیمیایی روی در مزرعه شده است. نتایج کلی نشان می دهد که شکل تبادلی با دامنه تأثیر 70/50 متری و شکل تتمه با دامنه تاثیر 368/10 متر به ترتیب کمترین و بیشترین وابستگی مکانی را در عمق 0تا 30 سانتی متری دارد، همچنین شکل آلی با دامنه تاثیر 50/3 متری و شکل کربناتی با دامنه تاثیر 180/22 متر به ترتیب کمترین و بیشترین وابستگی مکانی را در عمق 30 تا 60 سانتی متری دارا می باشند.

کریجینگ، روی، شکل های شیمیایی، عصاره گیری دنباله ای