حمیده اسدی تبار - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته طراحی شهری دانشگاه هنر اصفهان

دور از دستبرد زمان بودن نیازهای انسانی موجب می شود که هیچ یک از آن نیازها با توسعه فناوری های جدید تغییر نکند؛ از این رو لازم است سنت های مسلمی که مکا نها را ساخته اند نیز حفظ گردند. زمینه گرایی (contextualism) ؛ امکان توسعه یک ساختمان در آینده و تمایل به ایجاد ارتباط میان ساختمان و محیط پیرامون است. بافت ها و توسعه های جدید نیز باید بتوانند با محیط پیرامون و زمینه از قبل موجود ارتباط برقرار کنند. در ایران نیز مبحث زمینه گرایی از گذشته های بسیاردور در طراحی و ساخت بناها مورد استفاده قرار می گرفته است. نمونه آن را می توان در معماری مناطق غرب کشور به وضوح یافت. یکی از این نمونه ها شهر اورمانتخت در استان کردستان می باشد. کلماتی مانند معماری کوهستانی، پلکانی یا طبقاتی کامل ترین واژه هایی است که می توان به ساختار معماری این منطقه اطلاقکرد. استفاده از مصالح بومی، در نظر گرفتن مسائل اقلیمی، احترام به طبیعت و بافت و پیرامون و بسیاری موارد دیگر از مهمترین خصوصیاتی هستند که در معماری اینمنطقه به وضوح قابل مشاهده است. با این وجود در ساخت و سازهای جدید، زمینه به شدت نادیده گرفته می شود. از این رو بازشناسی الگوها و تکنولوژی های بکار رفته در معماری گذشته این منطقه و استفاده از آن ها در ساخت و سازهای آینده ضرورت می یابد. این پژوهش از نظر روش توصیفی تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. روش گرد آوری اطلاعات در مرحله اول از طریق مطالعه اسناد کتابخانه ای و در مرحله دوم از طریق حضور در فضا و مشاهدات میدانی و عکس برداری می باشد. در این پژوهش برآنیم تا پس از بیان مختصری از مبانی زمینه گرایی و معرفی شهر اورامان تخت به استخراج و بررسی الگوها و روشهای برآمده از ساخت و ساز سنتی در این شهر و چگونگی بهره گیری از آن ها در معماری معاصر و توسعه های آتی شهر بپردازیم.

زمینه گرایی، تکنولوژی ساخت، اورامان تخت