سیدغلامرضا اسلامی - دانشیار دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا
کیومرث سبحانی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
سارا نصری - مهندس معمار

با بررسی آثار معمارانی چون دفیرز آلمانی در طراحی خانه های ردیفی و یا آثار والتر گروپیوس در کوی مسکونی ارزان قیمت دامر شتوک در کالسروهه و یا در آثارلوکوربوزیه با توجه به نظریه سلول های خودکفا در طراحی ساختمان های بلند مرتبه، به این مهم می رسیم که در طراحی چنین ساختمان هایی توجه خاصی به فضایسبز با توجه به انسان و طبیعت و ورود هوای تازه و نور خورشید شده است. این مهم تا آنجا پیش می رود که والتر گروپیوس در آثار خود با بهره گیری از مصالحمدرن و الهام از آپارتمان های سنتی اروپایی که دارای حیاط مرکزی اند، ساختمان های خود را طراحی کرده است. به نظر می آید یکی از ارکان مهم زمینه گرایی درمعماری، بر مبنای حل مسائل اقلیمی استوار باشد که تا به حال مغفول مانده است البته توجه به زمینه، تنها به منظور برآوردن نیاز های فیزیولوژیکی انسان ها، همان تجربهشکست خورده غرب می باشد چرا که معماری زمینه گرا چیزی فراتر از آن، یعنی توجه به روح مکان نیز هست. ضرورت توجه به این امر در ساختمان های مسکونی ازسه جنبه دارای اهمیت است، اول اینکه بخش اعظم کالبد شهرهای ما را ساختمان های مسکونی تشکیل می دهند، دوم اینکه بیشترین زمان زندگی خود را در آن به سر می بریم و سوم اینکه در گذشته، معماری خانه های چهار فصل، الگویی برای معماری مدارس، مساجد، کاروانسراها و ... بوده است، که هدف این نوشتار ارائه چهار چوبی به منظور احیای این رویکرد می باشد. این در حالی است که امروزه به دلیل عدم توجه به پس زمینه ساختمان های مسکونی، نه تنها باعث ناهمگون شدن کالبد شهرها شده، بلکه در فضای داخلی نیز شرایط آسایشی مناسبی را برای ساکنان خود فراهم نیاورده است، حال با توجه به حضور گسترده ی امکانات جدید سازه ای مانند آهن و بتن، می دانیم که معماری نمی تواند به شکل گذشته خود ادامه یابد، لذا در این نوشتار سعی بر آن است تا با شناسایی برخی از مهمترین پتانسیل های موجود در معماری گذشته، و مطالعه برخی از آثار موفق معماری که بر مبنای اصول بوم گرایی شکل گرفته اند، به چهار چوبی نظری در رابطه با طراحی ساختمان های بلند مرتبه مسکونی برسیم، که در این راستا شیوه نگارش توصیفی-تاریخی مناسب می باشد

دفیرز، والتر گروپیوس، لوکوربوزیه، حیاط مرکزی