سمیه نوروزی
احمدمیرزا کوچک خوشنویس
سعید ایزدی

تاریخ گذشته معماری و شهرسازی ایران همواره گنجینه ی با ارزشی از تعاملات و تفکرات سازندگان آن به سه اصل نیاز،فرم و بستر طراحی بوده است ولی بر خلاف آن در دوران معاصر،به علت رشد بی رویه ی جمعیت و شهر نشینی شتاب زده، رشته ی این تعامل و توجه به بوم و محیط پیرامون بنا،از هم گسست ، در نتیجه عدمتوجه به زمینه گرایی، شهر هایی با چهره نامتناسب با بستر طراحی بوجود آمد. زمینه گرایی الگویی است در معماری که محیط را با بنا پیوند می دهد و در نتیجه ی آنهر فضایی بر اساس زمینه های فرهنگی، اجتمایی، تاریخی، کالبدی، اقلیمی و شرایط خاص آن منطقه شکل می گیرد.اگر چه در دوران معاصر با وجود شهر هایی با چهره ای ناهمگون فقدان زمینه ای که بتوان به آن رجوع کرد حس میشود، اما اکثر شهر های ایران دارای بافت و شواهد تاریخی هستند که میتوان از آن ها استفاده کرد. این مقاله بر آن است با بررسی بافت قدیم ساری به عنوان نمونه موردی ازبافت های بومی ایران ، با استفاده از روش گونه شناسی منظر به کشف ساختار و کالبد فضای معماری پرداخته ، نحوه ی ارتباط طرح را با زمینه بیان کند و در نهایت طراحان را به الگویی مناسب در بافت رهنمون کند تا بتوان به وسیله ی زمینه گرایی به شهری همگون و هماهنگ از نظر معماری و شهرسازی رسید.

بوم - بستر طراحی- زمینه گرایی - بافت قدیم ساری