مهری صفاری - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

درکشاورزی ایران خصوصا درجنوب وجنوب شرق کشورباتوجه به شخم های مکرر کود فراوان وآبیاری درسیستم های کشاورزی متداول (Intensive Agric.= IA) میتوان کشاورزان را به سمت کشاورزی پایدار (Sustaniable Agric.=SA)سوق دارد زیراکاهش کیفیت خاک و کاهش تولید محصولات کشاورزی رفته رفته دراین مناطق به چشم می خورد حفاظت خاک درکشاورزی پایدار گزینه بازدارنده آن است که می تواند درکاهش هزینه ها موثرباشد خصوصا عملیات شخم حفاظتی که منجر به کاهش حداقل نصف گزینه جایگزین آن یعنی شخم متداول میشود به علاوه فرایندهای عدم تحرک (Immobilization) نیتروژن و کربن معدنی و نیزچرخه عناصرفسفروگوگرد نشان میدهد که باسوق به پایداری چگالی حجمی خاک نیز کاهش یافته و درطول حداکثر ده سال تقریبا ماده آلی خاکSOM به دوبرابر افزایش می یابد ضمنا فعالیت های میکروبی خاک افزایش یافته و افزایش چشمگیری هم درمعدنی شدن ترکیبات کربن دارخاک که باعث بهبود فعالیته ای زیستی خاک میشود درشرایط کشاورزی پایدار به چشم می خورد درشرایط IA کاهش فعالیت بسیاری ازانزیمهای خاک مشاهده میشود شورشدن خاک solimity و سدیمی شدن sadicity آن همواره درکشاورزی متداول بیشتر ازکشاورزی پایدار است کشاورزان استان کرمان براساس تجربه و دانش ازشخم کاهش یافته و نیز شخم عمود برجهت شیب استفاده می کنند این حفاظت سنتی انعطاف آنها را به کشاورزی پایدارنشان میدهد که بطور سنتی درقالب دانش بومی براهمیت حفاظت ازخاک و منافع ناشی ازآن اگاه هستند به تعویق انداختن یا عدم پذیرش عملیات حفاظتی درکشاورزی پایداردراستان ناشی ازکاهش عملکردهاست

کشاورزی پایدار ، کیفیت خاک ، فعالیتهای زیستی خاک ، مناطق نیمه خشک