بررسی عوامل موثر بر تقاضای برق با تاکید بر هدفمندی یارانه ها (مطالعه موردی مشترکین خانگی استان اردبیل)

با شروع انقلاب صنعتی در سال 1915 در انگلستان و رواج استفاده از ماشین های مکانیکی کهساخته شده با استفاده از انرژی الکتریکی بودند کم کم انرژی الکتریکی به طور فزاینده ای به زندگیروزمره رسوخ پیدا کرده و آن را به سیطره خود در آورد. به طوری که زندگی شهری امروزه در جهانبدون انرژی الکتریکی قابل تصور نیست. از طرفی نوع و ماهیت انرژی الکتریکی به گونه ای است بهسادگی قابل تبدیل بوده و قابلیت ذخیره شدن را ندارد و این امر آنرا جزء انرژی های منحصر بهفردی قرار داده که هر نوع انعطاف پذیری سیاست های جوامع نقش حیاتی را در توسعه آنها ایفا می- کند(صابری، 1391). گروهی از صاحبنظران اقتصادی معتقدند که با استفاده از سیاست هایی مانند اصلاح قیمت حاملهای انرژی می توان مصرف کننده را به سمت مصرف بهینه این حامل ها هدایت نمود و در مقابلگروهی دیگر از صاحبنظران اقتصادی بر این باورند که اگر چه اصلاح قیمت حامل های انرژی بهعنوان امری ضروری در کشور مطرح است اما لازم است قبل از اجرای سیاستهای قیمتی در موردحامل های انرژی، شرایط لازم جهت حرکت به سمت مصرف بهینه این حامل ها فراهم شود (رازینیو دیلمی، 1388). لذا یکی از سیاست ها و تدابیری که دولت ها برای بهینه سازی مصرف انرژی اعمال می کنندهدفمند کردن یارانه حامل های انرژی می باشد. در کشور ما نیز انرژی به عنوان یک کالای اساسیمحسوب شده و مشمول یارانه است چنانچه طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی با توجه به پائینبودن قیمت انرژی شدت مصرف آن در مقایسه با دیگر کشورها به شدت افزایش یافت بر اساس گزارش آژانس مذکور میانگین یارانه انرژی در چین 10/89 درصد، روسیه 32/52 درصد، اندونزی 27/51 درصد و ایران 80/42 درصد می باشد (قادری و همکاران، 1384). هدفمندی یارانه ها اگر چه راه حل جدیدی در بین سایر جوامع توسعه یافته نمی باشد اما یکی از ارکان های اصلی دسترسی به توسعه پایدار است به شرطی که ضمن اجرای صحیح آن بتوان میزان اثر بخشی آن را سنجیده و ضمن تقویت نقاط مثبت ومفید آن با مرتفع ساختن مشکلات بر سر راه اجرای آن اقدام و در پی کنترل نقاط منفی بر آمد.لذا این تحقیق در پی بررسی میزان تاثیر عوامل موثر در میزان برق مصرفی خانوار با تاکید برهدفمندی یارانه ها می باشد که در این مسیر با در نظر گرفتن تاثیرپذیری انرژی الکتریکی از افزایشقیمت که با شاخص کشش قیمتی انرژی برق عنوان می شود سعی می شود نقش عوامل تاثیر گذار ازقبیل تاثیرمیزان درآمد، میزان فرهنگ سازی، لوازم کم مصرف و... مشخص گردد.