محسن ایزانلو - استادیار، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
افروز صمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

گسترش و اهمیت حمل و نقل تجاری به شیوههای گوناگون اعم از زمینی، هوایی و دریایی از یک سو و تلاش ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی و لزوم هماهنگی قوانین داخلی با کنوانسیونهای بین المللی از سوی دیگر، سلسله مباحثی رادر این راستا مطرح نموده که نیاز به بررسی هرچه بیشتر دارد. از جمله این موارد، انتخاب مبنایی مناسب برای مسئولیت متصدی حمل و نقل است. مبنایی که ضمن جلوگیری از ورود ضرر به متصدی، منافع صاحب کالا را به بهترین نحو تأمینکرده و با روح قوانین مصوب در این زمینه سازگاری بیشتری داشته باشد. بنابراین، این مقاله برای پاسخ به این سؤال کهمبنای مسئولیت متصدی حمل و نقل چیست با ارایه تفسیری جدید از قوانین موجود به تفکیک میان وظایف او روی آورده، در خصوص وظایف تخصصی وی مبنای مسئولیت محض و در خصوص سایر وظایف، مسئولیت مبتنی بر تقصیر را پذیرفته است. چرا که این تفسیر هم سنگینی بار اثبات تقصیر را از دوش صاحب یا فرستنده کالا بر میدارد و هم دقت و توجه متصدی را درراستای انجام وظایف خود افزایش میدهد. با امید اینکه این شیوه تفسیر ضمن برطرف کردن معایب مبانی مطرح شده در قانون مدنی و تجارت در راستای تأمین هرچه بیشتر منافع دو طرف (متصدی و صاحب کالا) گام بردارد.

متصدی حمل ونقل ، مسئولیت محض ، مسئولیت مبتنی برتقصیر ، کنوانسیون ورشو ، کنوانسیون سی ام آر ، وظایف تخصصی