محمود اکرمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
حمید دهقانی - دانشیار گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
مختار جلالی جواران - دانشیار گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

انتخاب بهترین روش اصلاحی و موفقیت آن، به میزان اطلاع از کنترل صفت بستگی دارد. به منظور برآورد عمل ژنها و وراثتپذیری صفات مختلف کمی، هفت توده بومی طالبی در یک طرح تلاقی دیآلل کامل تلاقی داده شدند. در سال 1390 والدین و هیبریدهایF 1حاصل از آنها در قالب طرح لاتیس با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس کشت شد و صفات روزتا رسیدگی، مواد جامد محلول، طول و عرض میوهها و ضخامت گوشت میوه مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس، اختلاف معنیدار بین ژنوتیپهای مورد مطالعه را نشان داد. تجزیه ژنتیکی به روش هیمن و جینکز انجام شد. تجزیه گرافیکی آشکار کرد که والدین در جایگاههای مختلفی از خط رگرسیون حاصله قرار گرفتهاند که نشاندهنده ژنهای غالب و مغلوب با تعداد متفاوت در والدین میباشند.برآورد میانگین درجه غالبیت کمتر از یک برای صفات عرض میوه، ضخامت گوشت، مواد جامد محلول و روز تا رسیدگی نشاندهنده کنترل این صفات بوسیله غالبیت نسبی ژنها میباشد. برخورد خط رگرسیون با محور کوواریانس در بالای مبدأ مختصات این مطلب را تأیید میکند. در حالیکه درجه غالبیت بیشتر از یک و برخورد خط رگرسیون با محور کوواریانس در زیر مبدأ مختصات فوق غالبیت ژنی را برای کنترل طول میوه مطرح میکرد.

طالبی، دیآلل، روش هیمن - جینکز، عمل ژن