مرداویج شعاعی دیلمی - محقق و رئیس بخش ژنتیک و اصلاح نبات مرکز تحقیقات توتون گیلان
حبیب اله سمیع زاده لاهیجی - دانشیاردانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
محمد محسن زاده - مربی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
ساسان شادپور - محقق اصلاح نبات مرکز تحقیقات توتون گیلان

به منظور تعیین تنوع ژنتیکی و طبقه بندی ارقام مختلف توتون تیپ گرمخانه ای و تعیین فاصله ژنتیکی بین آنها تعداد یکصد رقم توتون تیپ گرمخانه ای موجود در بانک بذر مرکز تحقیقات توتون رشت در قالب طرح لاتیس ساده 10×10 با 2 تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز کاشت و با استفاده از 12 نشانگرISSRمورد ارزیابی مولکولی و همچنین با 14 صفت مورد ارزیابی مرفولوژی قرار گرفته شد. با استفاده از 12 آغازگر، 143 باند تشکیل که تعداد 108 نوار چندشکل بهدست آمد، از بین آغازگرهایUBC811 و 814 UBCبا16نوار بیشترین و آغازگرهایUBC825با 4 نوار کمترین تعداد نوار چندشکل را ایجاد نمودندPICنشانگرها بین0/27تا0/46میانگین ضریب شانون0/43وشاخص نی از0/53تا0/66متغیر بود تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که دو مولفه اول توانستند مجموعا27/9درصد از واریانس کل را توجیه کند. تجزیه خوشهای به روشComplete Linkو خط برش نمودار، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در شش گروه قرار داد، که به ترتیب شامل 29و 11و 13و30و4 ژنوتیپ شدند. صحت گروهبندی حاصل از تجزیه خوشهای توسط تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر با89/2 درصد تائید شد. بیشترین ضریب همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد برگ سبز با عملکرد برگ خشک0/837 بدست آمد. تجزیه خوشهای به روشComplete Linkارقام مورد مطالعه را در چهار گروه مجزا قرار داد که به ترتیب 74و11و11و4ژنوتیپ در گروهها قرار گرفته شد. صحت گروهبندی حاصل از تجزیه خوشهای توسط تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر با79/4درصد تائید شد.

نشانگر مولکولی ، شاخص نشانگری،توتون، تجزیه خوشهای