منوچهر راد - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی شریف
بهار فیروزآبادی - مربی، مرکز تحقیقات آب و انرژی دانشگاه صنعتی شریف

در این مقاله رفتار جریان چگالی حاوی ذرات گل و لای روی سطوح شیب دار بررسی شد ه است. تحلیل نظری و تجربی، پدیده های متعددی را نشان می دهد که قویا بستگی به شرایط اولیه، شیب و کف و اندازه ذرات دارد. در شیبهای کم (کمتر از 2 درصد) جریان تقریبا لایه ای بوده و اختلاطی بین آب محیط و جریان چگالی وجود ندارد. درحالی که ذرات بزرگتر به طور دائم در بستر کانال ته نشین میشوند، ذرات گل و لای برای زمانهای و لای معلق باقی می مانند. در شیبهای بزرگتر جریان بحرانی شده و ناپایداری های تناوبی در فصل مشترک جریان چگالی و آب محیط ظاهر می شود. در این حالت اختلاط قابل ملاحظه بوده و تلاطم ایجاد شده می تواند ذرات قزرگتر را نیز معلق نگه دارد و همچنین واد رسوب شده از بستر کانال را بشوید. در این تحقیق همچنین با هدایت جریان چگالی درکانالی با پهنای کم آزمایشاتی انجام گرفته و نتایج ازمایش نشان می دهد که وجود چنین گذرگاهی ارتفاع جریان را چندین برابر می کند و به سرعت جریان چکالی افزوده و افزایش سرعت حتی می تواند باعث شستن رسوب کف شود و حرکت مواد رسوب در طول مسیر نسبت به حالتی که گذرگاه وجود ندارد چندین برابر خواهد شد . لذا می توان موادجامد منتقل شده به وسیله جریان غلظت را از دریچه های تخلیه تحتانی و یا از طریق سیفون قبل از اینکه رسوب کنند خارج کرد.