میترا قنبرلو - دانشجوی کارشناسی ارشد باغبانی- میوه کاری- دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
حسن حاج نجاری - دانشیار پژوهشی، واحد دانه دارها، بخش تحقیقات باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر نتاج پایه بذری حاصل از گرده افشانی آزاد به دست آمده از ارقام والد پاکوتاه سیب با منشا ژنتیکی مشخص بر صفات رشدی و رویشی، شامل ارتفاع نهال و سطح سایه گستر، در درختان 6 رقم تجارتی پیوند شده بود. جهت گزینش والدهای کم رشد و پا کوتاه، خصوصیات مرفولوژیک، صفات رشدی و رویشی ارقام موجود در کلکسیون ملی ارقام تجارتی سیب در ایستگاهتحقیقات باغبانی کمالشهر طی برنامه ارزیابی 5 ساله بررسی شدند. گروه بندی زرم پلاسم نشان داد که ارقام پاکوتاه زینتی، مربایی، آزایش و گلدن کرج در گروه ارقام کم رشد، با ارتفاع کم و سطح سایه گستر محدود قرار گرفتند ( 3). ارقام تجارتی گالا، گلاب کهنز، گرانیاسمیت، گلدن دلیشز، برابرن و رد دلیشز بر هر یک از جمعیت های بذری حاصل از والدهای انتخابی آزایش، مربایی 1 و مربایی 2 (دومنشا مختلف) پیوند شدند. در این تحقیق، صفات رشدی ارتفاع نهال، طول و عرض سایه گستر طی دو فصل رویشی 1391 و 1392 بررسی شد. آزمایش فاکتوریل چندعاملی در برگیرنده عامل اول نوع پایه در سه سطح، رقم در شش سطح و سال در دو سطح در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و آنالیز واریانس توسط نرمافزارSPSSصورت گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد منشا پایه بذری بر ارتفاع درختان 3 ساله تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی در همین سنین پایین سطح سایه گستر تحت تاثیر نوع پایه بذری قرار گرفت. نتایج مقدماتی نشان داد بیشرین عرض سایه گستر در رقم گالا و کمترین طول سایه گستر در تاج رقم رد دلیشز ثبت شد.کمترین عرض سایه گستر بر پایههای بذری حاصل از رقم والد مربایی 1 بهدست آمد. افزایش نسبی طول و عرض سایه گستر در سال1392 ثبت گردید. تاثیر پایه های بذری هاف سیب حاصل از والدهای پاکوتاه بر عرض سایه گستر ارقام معنی دار بود. به طوری که عرض سایه گستر رقم گالا با ریخته وراثتیTrue To typeپیوندشده بر پایه های بذری مربایی 1 و مربایی 2 و آزایش، به ترتیب 77,050 سانتی متر مربع، مربایی 2 114,333 سانتی متر مربع و در نهایت آزایش با کم ترین قدرت کنترل رویشی معادل 151,869 سانتی متر مربع را نشان داد. هدف از این بررسی تاثیر نتاج پایه بذری حاصل از گرده افشانی آزاد به دست آمده از ارقام والد پاکوتاه سیب با منشا ژنتیکی مشخص برصفات رشدی و رویشی، شامل ارتفاع نهال و سطح سایه گستر، در ارقام تجارتی پیوند شده بود

انتخاب والد، پاکوتاه، پایه بذری، سیب، صفات رشدی